Przetwornik różnicy ciśnień, taki jak na rysunku, jest jednym z najczęściej stosowanych urządzeń w automatyce przemysłowej do pomiaru strumienia objętościowego cieczy, czyli przepływu. Wynika to bezpośrednio z zasady działania tych przetworników – mierzą one różnicę ciśnień pomiędzy dwoma punktami rurociągu, zwykle przed i za zwężką, kryzą lub inną przeszkodą hydrauliczną. Zgodnie z równaniem Bernoulliego i równaniem ciągłości przepływu, wielkość różnicy ciśnień Δp jest proporcjonalna do kwadratu prędkości przepływu, a więc i do strumienia objętościowego (Q ~ √Δp). W praktyce, na podstawie sygnału z przetwornika różnicy ciśnień, automatycznie oblicza się wartość przepływu w systemach sterowania procesami technologicznymi. To rozwiązanie jest bardzo popularne w branżach takich jak energetyka, chemia czy wodociągi, ponieważ jest stosunkowo proste, niezawodne i zgodne ze standardami, np. normami ISO dotyczącymi pomiarów przepływu. Moim zdaniem to jedno z najbardziej uniwersalnych i skutecznych narzędzi do kontroli procesów płynowych, chociaż wymaga okresowej kalibracji i uwzględnienia czynników zaburzających, jak np. zmiany lepkości cieczy. Warto dodać, że precyzyjne pomiary przepływu są kluczowe dla optymalizacji kosztów i bezpieczeństwa instalacji przemysłowych.
Zastosowanie przetwornika różnicy ciśnień bardzo często budzi wątpliwości, bo przecież on też mierzy jakiś parametr fizyczny, a to można łatwo pomylić z innymi wielkościami związanymi z cieczami. Częsty błąd polega na utożsamianiu różnicy ciśnień z bezpośrednim pomiarem temperatury, gęstości czy lepkości. Tymczasem przetwornik różnicy ciśnień nie ma żadnego kontaktu z właściwościami cieczy takimi jak temperatura czy lepkość w sensie bezpośredniego pomiaru – nie jest wyposażony w żadne sensory do tego celu. Owszem, zmiany tych parametrów mogą wpływać na wyniki pomiarów przepływu, ale same nie są rejestrowane przez ten typ przetwornika. Jeśli chodzi o gęstość, jest ona parametrem wejściowym do obliczeń, ale jej pomiar odbywa się innymi metodami – tutaj przetwornik różnicy ciśnień wymaga podania gęstości cieczy do prawidłowego przeliczenia przepływu, ale sam tej wartości nie mierzy. Z kolei lepkość cieczy wpływa na charakterystykę przepływu i może zaburzać dokładność pomiaru różnicy ciśnień, lecz przetwornik ten nie został stworzony do jej oceny. Tylko mierząc różnicę ciśnień w odpowiedniej konfiguracji hydrauliczej, można uzyskać informację o strumieniu objętościowym – i to właśnie jest jego podstawowe zastosowanie, potwierdzone zarówno praktyką inżynierską, jak i normami branżowymi. Wiele osób myli się przez to, że nie rozróżnia właściwości fizycznych, które można mierzyć bezpośrednio i pośrednio. W automatyce bardzo ważne jest, żeby rozumieć, jakie urządzenie do czego służy, bo niewłaściwy dobór sprzętu prowadzi potem do kosztownych błędów w eksploatacji.