Kwalifikacja: ELM.04 - Eksploatacja układów automatyki przemysłowej

Oznaczenie S1 na tabliczce znamionowej silnika budzi czasem różne skojarzenia, ale nie wszyscy wiedzą, co naprawdę oznacza. Często spotykam się z przekonaniem, że jeśli maszyna na linii produkcyjnej czasem stoi, to wystarczy silnik do pracy cyklicznej albo przerywanej. To niestety nie jest takie proste. W normach branżowych, takich jak PN-EN 60034-1, rozróżnia się kilka rodzajów pracy: S1 to praca ciągła, a S2, S3 i dalej – to prace cykliczne, dorywcze i przerywane. Praca cykliczna polega na powtarzających się cyklach pracy i postoju, ale bez osiągnięcia stanu ustalonej temperatury – to typowe dla urządzeń, które często są włączane i wyłączane, jak np. windy czy prasy. Praca dorywcza z kolei jest charakterystyczna dla urządzeń uruchamianych na krótko, po czym mają dłuższą przerwę, żeby nie zdążyły się przegrzać – tu dobrym przykładem są niektóre dźwignice magazynowe. Praca przerywana natomiast dotyczy sytuacji, gdzie krótkie okresy obciążenia są przeplatane postojami, ale akumulacja ciepła nie pozwala na zbyt długie działanie. Typowym błędem jest myślenie, że skoro silnik na linii pracuje z przerwami, to nie musi być do pracy ciągłej – w rzeczywistości nawet kilkunastosekundowe postoje nie zdejmują z tego silnika obciążenia cieplnego, jeśli przez większość doby jest on włączony. Silnik nieprzystosowany do pracy ciągłej szybko się przegrzeje albo zużyje. Moim zdaniem warto się kierować raczej profilem całodniowej eksploatacji niż tylko krótkoterminowymi cyklami. Złe zrozumienie tych pojęć prowadzi potem do awarii, a nawet pożarów. Zawsze lepiej dobrać silnik z zapasem – praca ciągła to najbardziej uniwersalne i bezpieczne rozwiązanie do większości zastosowań przemysłowych.