Ergonomia koncepcyjna to dziedzina, która koncentruje się na projektowaniu efektywnego układu człowiek-maszyna-środowisko. Oznacza to, że badania w ramach ergonomii koncepcyjnej obejmują analizowanie interakcji pomiędzy użytkownikami a systemami, narzędziami oraz otoczeniem, w którym pracują. Celem jest stworzenie takich warunków, które maksymalizują efektywność pracy oraz komfort użytkowników. Przykładem może być projektowanie paneli sterujących w kabinach samolotów, które muszą być intuicyjnie zrozumiałe dla pilotów, aby mogli szybko reagować na zmieniające się warunki. W praktyce, ergonomia koncepcyjna opiera się na analizie wymagań użytkowników i ich zachowań w kontekście używanych technologii oraz środowiska pracy, a także na dostosowywaniu produktów do tych potrzeb. Wiele organizacji korzysta z wytycznych takich jak ISO 9241, które wskazują, że ergonomiczne projektowanie przyczynia się do poprawy wydajności oraz bezpieczeństwa użytkowników.
Zrozumienie, że ergonomia koncepcyjna różni się od poprawy wydajności i jakości pracy, jest kluczowe. Poprawa wydajności i jakości pracy odnosi się do dostosowywania procesów i metod pracy w celu zwiększenia efektywności, co niekoniecznie wiąże się z bezpośrednim projektowaniem interakcji człowiek-maszyna. Tego rodzaju działania można kojarzyć bardziej z zarządzaniem procesami czy optymalizacją pracy, które są istotne, ale nie obejmują samego projektu ergonomicznego. Polepszanie istniejących warunków pracy to również odmienny aspekt. To może odnosić się do wprowadzenia zmian w aktualnych warunkach, takich jak modernizacja stanowisk pracy czy zmiana wyposażenia, co jest bardziej związane z ergonomią zastosowaną, a nie koncepcyjną. Zmniejszenie obciążeń, choć jest to cel ergonomii, dotyczy bardziej rozwiązań technicznych i praktycznych, takich jak wprowadzenie nowych narzędzi czy metod pracy. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe, ponieważ prowadzi do pomylenia zakresu działań ergonomicznych. Ergonomia koncepcyjna koncentruje się na projektowaniu systemów, które są skuteczne i bezpieczne dla użytkowników od samego początku, nie zaś na poprawie już istniejących rozwiązań, co wymaga innego podejścia i myślenia systemowego.