Kwalifikacja: TWO.04 - Organizacja robót związanych z regulacją cieków naturalnych oraz budową urządzeń wodnych

W przypadku grubości brzegosłonów pokusa przyjęcia większych odchyłek jest dość typowa, szczególnie u osób, które mają doświadczenie bardziej z robotami ziemnymi masowymi niż z precyzyjnymi robotami hydrotechnicznymi. Intuicyjnie wydaje się, że różnica rzędu 10, 15 czy nawet 20 cm przy grubych warstwach umocnień nie zrobi dużej różnicy. Niestety w praktyce inżynierii wodnej to założenie jest błędne. Brzegosłony pracują w środowisku o silnie zmiennych warunkach hydraulicznych: zmiana poziomu wody, prądy wsteczne, lokalne przyspieszenia przepływu przy załamaniach brzegu, działanie lodu. Projektant dobiera grubość warstwy ochronnej, biorąc pod uwagę średnicę i ciężar ziarna materiału, prędkości przepływu, spadki zwierciadła wody i obciążenia dynamiczne. Tolerancja ±10 cm i większa oznaczałaby w praktyce, że miejscami brzegosłona ma grubość znacznie poniżej obliczeniowej, co obniża współczynnik bezpieczeństwa do poziomu trudnego do zaakceptowania. Z drugiej strony nadmierne przewymiarowanie, rzędu kilkunastu centymetrów, to nie tylko marnowanie materiału, ale też ryzyko zmiany profilu skarpy i koryta, co może zaburzać przepływ, powodować lokalne zawirowania i przyspieszone rozmycia w sąsiednich odcinkach. Typowym błędem myślowym jest tu przenoszenie tolerancji z robót mniej wrażliwych, np. nasypów drogowych, gdzie kilkanaście centymetrów różnicy da się jeszcze skorygować warstwami wierzchnimi. W konstrukcjach wodnych, zwłaszcza przy umocnieniach brzegowych, margines błędu jest dużo mniejszy, bo raz ułożonej brzegosłony zwykle się już nie „reguluje” – ona od razu zaczyna pracować pod wpływem wody. Dlatego dobre praktyki branżowe oraz specyfikacje techniczne zamówień publicznych jasno ograniczają dopuszczalne odchyłki do kilku centymetrów. Przyjęcie tolerancji ±10, ±15 czy ±20 cm oznaczałoby wprost odejście od tych standardów i mogłoby prowadzić do przyspieszonej degradacji umocnień, problemów przy odbiorach oraz większych kosztów napraw w przyszłości. Z mojego doświadczenia wynika, że im wcześniej zrozumie się, dlaczego te kilka centymetrów ma znaczenie, tym łatwiej potem pilnować jakości na budowie i nie traktować tolerancji jako „luźnej sugestii”, tylko jako realne wymaganie techniczne.