Na ilustracji widać klasyczne pręty zbrojeniowe o przekroju kołowym, z ukośnymi żeberkami biegnącymi po obwodzie – i to w dwóch przeciwległych kierunkach. Właśnie taki układ żeber nazywa się żebrowaniem dwuskośnym, a pręt o takim kształcie określamy jako „okrągły żebrowany dwuskośnie”. Podstawa to rozróżnienie dwóch rzeczy: kształtu przekroju (tu wyraźnie okrągły) oraz układu żeber (liczba i kierunek żeber głównych). W normach dotyczących stali zbrojeniowej, np. PN-H czy obecnie PN-EN 10080, przy prętach żebrowanych przyjmuje się właśnie przekrój kołowy. Żebra dwuskośne biegną spiralnie w lewo i w prawo, zapewniając bardzo dobrą przyczepność do betonu. To kluczowe w konstrukcjach żelbetowych, także hydrotechnicznych: w płytach dennych, ścianach oporowych, komorach ujęć, przyczółkach przepustów, płytach przelewów, wszędzie tam, gdzie mamy duże siły od parcia wody i gruntu. Moim zdaniem warto już na etapie nauki „na oko” rozpoznawać taki pręt, bo w praktyce na budowie nikt nie będzie rozwijał katalogu – trzeba szybko ocenić, czy dostarczone zbrojenie odpowiada projektowi. Dwuskośne żebrowanie poprawia współpracę stali z betonem przy obciążeniach zmiennych, zmniejsza ryzyko poślizgu pręta, a tym samym podnosi nośność i sztywność elementu. W dobrych praktykach wykonawczych przy budownictwie wodnym stosuje się głównie właśnie takie pręty, szczególnie w strefach rozciąganych i węzłach zbrojeniowych, gdzie wymagana jest wysoka niezawodność zakotwień i zakładów zbrojenia.
Na zdjęciu pokazano typowe pręty zbrojeniowe, ale łatwo się na nich pomylić, jeśli patrzy się tylko „ogólnie”, bez zwrócenia uwagi na szczegóły. Podstawowy błąd, który często się pojawia, to mylenie kształtu przekroju z układem żeber. Pręt zbrojeniowy stosowany w konstrukcjach żelbetowych, zgodnie z normami PN-EN dla stali do zbrojenia betonu, ma przekrój kołowy. Nie stosuje się w praktyce prętów kwadratowych żebrowanych jako podstawowego zbrojenia prętowego – kwadratowe pręty można spotkać raczej jako kształtowniki, elementy pomocnicze, ale nie jako typową stal zbrojeniową do betonu. Dlatego odpowiedzi sugerujące pręty kwadratowe żebrowane, niezależnie czy jednokośnie czy dwuskośnie, są merytorycznie chybione. Drugi typowy błąd to pomylenie żebrowania jednokośnego z dwuskośnym. Na ilustracji widać, że żebra główne biegną skośnie w dwóch kierunkach, tworząc jakby przecięcie dwóch śrubowych linii. Żebrowanie jednokośne wyglądałoby jak pojedyncza spirala żeber idąca tylko w jedną stronę, bez „krzyżowania się” kierunków. W praktyce budowlanej, także przy obiektach wodnych, umiejętność rozróżnienia tych typów ma znaczenie, bo od geometrii żeber zależy przyczepność pręta do betonu, sposób zakotwienia oraz wymagane długości zakładów. Mylenie tych kształtów wynika często z pośpiechu na budowie albo z patrzenia tylko na czoło pręta, bez analizy powierzchni bocznej. Dobra praktyka jest taka, żeby zawsze obejrzeć pręt z boku i z góry, zwrócić uwagę na przekrój (okrągły, nie kwadratowy) oraz na kierunek i liczbę żeber. W zbrojeniu konstrukcji hydrotechnicznych, gdzie warunki pracy są trudne (zmienne obciążenia, korozja, cykle zamarzania i rozmarzania), stosowanie właściwego typu prętów żebrowanych ma bezpośredni wpływ na trwałość i bezpieczeństwo całego obiektu. Dlatego warto wyrobić sobie nawyk bardzo precyzyjnej identyfikacji rodzaju pręta, a nie opierać się na ogólnym wrażeniu z obrazka.