Kwalifikacja: TWO.04 - Organizacja robót związanych z regulacją cieków naturalnych oraz budową urządzeń wodnych

Na schemacie łatwo się pomylić, bo widzimy zarówno powierzchnię terenu, jak i obniżone zwierciadło wody oraz zarys wykopu, więc część osób automatycznie kojarzy to z różnymi odmianami odwodnienia powierzchniowego albo mieszanego. W rzeczywistości rysunek pokazuje typową sytuację dla odwodnienia wgłębnego: zwierciadło wody gruntowej jest obniżone w całej strefie wokół obiektu, a pobór wody odbywa się poniżej pierwotnego poziomu wód, przez studnię lub system igłofiltrów. To nie jest odwodnienie mieszane w rozumieniu połączenia metod powierzchniowych i wgłębnych, bo na rysunku nie ma elementów takich jak rowy odwadniające, bruzdy czy powierzchniowe spływy kierowane do zbiornika. Cała praca „odwodnieniowa” odbywa się w gruncie, poprzez obniżenie zwierciadła i wytworzenie krzywej depresji. Błędne skojarzenie z odwodnieniem powierzchniowym poniżej lub powyżej zwierciadła wody wynika często z myślenia kategoriami: jest wykop, jest woda, więc pewnie chodzi o odwodnienie z dna wykopu, np. poprzez pompowanie z zagłębień. Tymczasem odwodnienie powierzchniowe opiera się na odprowadzeniu wody opadowej, roztopowej lub przesiąkającej po powierzchni – rowami, sączkami, spadkami terenu. Nie obniża ono zasadniczo poziomu wód gruntowych w całej bryle ośrodka, tylko usuwa wodę, która już pojawiła się na dnie lub skarpach. W odwodnieniu powierzchniowym powyżej zwierciadła wody walczymy głównie z wodami opadowymi i płytkimi podsiąkami, a przy powierzchniowym poniżej zwierciadła wody zwykle mówimy o lokalnym zbieraniu wody z wykopu, bez kształtowania rozległej depresji. Z mojego doświadczenia typowym błędem jest patrzenie tylko na to, gdzie stoi pompa, zamiast na to, co dzieje się z całym zwierciadłem wód gruntowych w otoczeniu. Jeżeli widzimy wyraźną krzywą depresji i ujęcie sięgające strefy wodonośnej, to mamy do czynienia z odwodnieniem wgłębnym, a nie z różnymi odmianami powierzchniowego czy mieszanego. Właśnie takie rozróżnienie jest kluczowe przy planowaniu robót ziemnych przy ciekach, przepustach czy innych urządzeniach wodnych, bo od doboru metody odwodnienia zależy stabilność skarp, ryzyko osiadań oraz koszty utrzymania wykopu w stanie suchym.