Kwalifikacja: TWO.04 - Organizacja robót związanych z regulacją cieków naturalnych oraz budową urządzeń wodnych

Na rysunku przekroju nasypu kluczowe są dwie wielkości: wysokość skarpy oraz jej rzut w poziomie. Wysokość wynosi 3,0 m, a długość podstawy skarpy w poziomie 6,0 m. Nachylenie zapisujemy zawsze jako stosunek pion : poziom, czyli tutaj 3 : 6, co po uproszczeniu daje 1 : 2. Typowym błędem jest mylenie, który wymiar odpowiada pionowi, a który poziomowi, albo odczytywanie całkowitej szerokości nasypu zamiast szerokości samej skarpy. Gdy ktoś wybiera nachylenie 1 : 3, to zwykle zakłada, że skarpa jest łagodniejsza niż w rzeczywistości, jakby miała 3 jednostki w poziomie na 1 w pionie. To by oznaczało, że przy 3 m wysokości skarpa powinna mieć 9 m podstawy, a na rysunku wyraźnie jest 6 m, więc ta koncepcja się nie broni. Z kolei odpowiedzi 2 : 1 lub 3 : 6 pokazują inne typowe nieporozumienia. Stosunek 2 : 1 oznaczałby, że skarpa wznosi się 2 m w pionie na 1 m w poziomie, czyli byłaby dużo bardziej stroma niż narysowana. Takie nachylenia spotyka się raczej w skarpach z gruntów bardzo spoistych lub w umocnionych konstrukcyjnie, ale na rysunku wyraźnie widzimy łagodniejsze pochylenie. Stosunek 3 : 6 jest natomiast wartościowo poprawny jako ułamek, ale nie jest to forma znormalizowana – w praktyce zawsze sprowadza się go do najprostszej postaci, czyli 1 : 2. W dokumentacji technicznej, projektach wałów przeciwpowodziowych, nasypów drogowych czy ramp dojazdowych zapisuje się nachylenia po uproszczeniu, żeby uniknąć niejednoznaczności. Moim zdaniem warto wyrobić sobie nawyk: najpierw sprawdzam, czy odczytuję tylko odcinek skarpy, a nie całą szerokość obiektu, potem dzielę pion przez poziom i upraszczam do najmniejszej postaci. To ogranicza pomyłki przy obliczaniu objętości robót ziemnych i przy doborze zabezpieczenia skarp, co w robotach hydrotechnicznych i ziemnych ma duże znaczenie dla stateczności i bezpieczeństwa obiektu.