Proporcja objętościowa gipsu i piasku w zaprawie gipsowej M4 wynosi 1:1, co oznacza, że na jedną jednostkę objętości gipsu przypada jedna jednostka objętości piasku. Taki dobór składników jest kluczowy dla uzyskania optymalnych właściwości zaprawy, w tym jej wytrzymałości i elastyczności. W praktyce, równomierne połączenie tych dwóch materiałów pozwala na uzyskanie jednorodnej masy, która dobrze przylega do powierzchni oraz zapewnia odpowiednią trwałość. Zgodnie z normami budowlanymi, szczególnie tymi związanymi z wykończeniem wnętrz, zachowanie tej proporcji jest istotne dla efektywności procesu aplikacji oraz trwałości powłok gipsowych. Przykładowo, stosując tę proporcję w renowacji starych budynków, można uzyskać lepsze rezultaty estetyczne i funkcjonalne, niż w przypadku stosowania innych proporcji, co potwierdzają liczne badania i doświadczenia specjalistów w dziedzinie budownictwa.
Wybór innej proporcji objętościowej gipsu i piasku, niż 1:1, może prowadzić do istotnych problemów w zastosowaniu zaprawy gipsowej. Proporcje takie jak 1:4 czy 1:0,5 powodują, że masa staje się zbyt sucha lub zbyt mokra, co wpływa negatywnie na jej właściwości adhezyjne i wytrzymałościowe. Na przykład, zwiększenie ilości piasku w stosunku do gipsu skutkuje obniżoną wytrzymałością na ściskanie, co czyni zaprawę mniej odporną na obciążenia mechaniczne. Z kolei nadmiar gipsu przy zbyt małej ilości piasku może prowadzić do zbyt szybkiego wiązania, co nie tylko utrudnia aplikację, ale również zmniejsza czas pracy z materiałem. Często błędnie zakłada się, że zmieniając proporcje, można poprawić jakość zaprawy, podczas gdy kluczowe jest przestrzeganie ustalonych standardów. W budownictwie, stosowanie nieodpowiednich proporcji może prowadzić do pęknięć, odspojenia się materiału oraz innych uszkodzeń, co w dłuższym czasie generuje znaczne koszty napraw. Dlatego znajomość i stosowanie właściwej proporcji jest istotne dla zapewnienia jakości oraz trwałości wykonanych prac budowlanych.