Zanieczyszczenie filtrów jest najczęstszą przyczyną przegrzewania się oleju w układzie hydraulicznym. Jeśli filtr jest zapchany, olej nie może swobodnie przepływać przez układ, co prowadzi do wzrostu ciśnienia i nagrzewania się cieczy roboczej. Moim zdaniem, w praktyce warsztatowej, to właśnie regularna kontrola i wymiana filtrów powinny być absolutnym standardem obsługi każdego układu hydraulicznego. Wielu operatorów maszyn bagatelizuje ten prosty element, a potem pojawia się szereg kosztownych usterek – od zatarcia pompy po awarie siłowników. Spotkałem się już nie raz z sytuacją, gdzie z powodu kilku złotych oszczędzonych na filtrze, cały układ dostawał w kość. Branżowe normy i instrukcje producentów jasno mówią: filtr należy zmieniać zgodnie z harmonogramem, a każda oznaka spadku wydajności czy wzrostu temperatury powinna być sygnałem do kontroli czystości oleju i filtrów. Warto też pamiętać, że przegrzewający się olej traci swoje właściwości smarne, co błyskawicznie prowadzi do zużycia elementów i pogorszenia pracy całej maszyny. Osobiście zawsze polecam nie oszczędzać na tej czynności, bo skutki mogą być dużo poważniejsze niż tylko przegrzanie – czasem kończy się to kapitalnym remontem układu hydraulicznego.
Prawidłowa diagnoza przegrzewania się oleju hydraulicznego wymaga zrozumienia, jak działa cały układ oraz jakie symptomy są typowe dla poszczególnych usterek. Niektórzy mylą przegrzewanie z problemami paliwowymi – uszkodzenie pompy paliwa albo brak paliwa w zbiorniku nie mają jednak bezpośredniego wpływu na temperaturę oleju w hydraulice. Układ hydrauliczny i paliwowy to dwie różne rzeczy; pierwszy odpowiada za przenoszenie energii roboczej, drugi za zasilanie silnika. Oczywiście, jeśli silnik nie pracuje, to i hydraulika nie działa, ale to nie jest powód wzrostu temperatury samego oleju. Z kolei przegrzanie silnika faktycznie może prowadzić do ogólnego wzrostu temperatury w maszynie, ale układ chłodzenia silnika i układ chłodzenia oleju hydraulicznego często są rozdzielone – ich awarie mają raczej pośredni wpływ na siebie. Typowym błędem jest też zakładanie, że problem zawsze leży po stronie najbardziej rzucających się w oczy elementów, tymczasem filtr, choć niepozorny, pełni kluczową rolę w utrzymaniu optymalnej wydajności i temperatury oleju. Z mojego doświadczenia wynika, że operatorzy często nie doceniają znaczenia regularnej kontroli filtrów. W rzeczywistości to właśnie dbałość o czystość układu i zgodność z zaleceniami producenta (np. wymiana filtrów co określony czas lub przy określonym przebiegu godzinowym) najbardziej wpływa na niezawodność maszyny. Ignorowanie tego aspektu prowadzi nie tylko do przegrzewania oleju, ale i do poważniejszych konsekwencji eksploatacyjnych. Podsumowując, skupianie się na układzie paliwowym czy samej temperaturze silnika przy analizie problemów z hydrauliką to typowy błąd myślowy – w praktyce to właśnie zanieczyszczone filtry są główną przyczyną przegrzewania się oleju hydraulicznego.