Kwalifikacja: BUD.13 - Eksploatacja maszyn i urządzeń do robót ziemnych i drogowych

Wybór materiału na warstwę odsączającą w konstrukcji drogi to temat, który często bywa trywializowany, a to jednak podstawa trwałości całej nawierzchni. Wiele osób kieruje się intuicją i wybiera materiały wyglądające na „drobne” albo „łatwo dostępne”, jak piasek pylasty, pył piaszczysty czy piasek ilasty. Niestety, to prowadzi do poważnych błędów technicznych. Materiały pylaste i ilaste mają bardzo małą przepuszczalność, przez co woda zamiast odpływać, zostaje w konstrukcji. Tworzą się wtedy strefy przemarzania, a woda podczas mrozów rozszerza się i rozsadza nawierzchnię od spodu – to tzw. wysadziny mrozowe. Dodatkowo, warstwa taka szybko się zamula, bo drobne cząstki „sklejają się”, ograniczając przepuszczalność praktycznie do zera po kilku sezonach. Pył piaszczysty z kolei nie ma odpowiedniego szkieletu ziarnowego – w praktyce to mieszanka zbyt drobnych frakcji, które nie zapewniają ani nośności, ani skutecznego drenażu. Moim zdaniem, część osób wybiera takie materiały, bo wydają się „fajnie układać” i są tanie, ale to krótkowzroczna oszczędność. Standardy, jak PN-S-02205 czy wytyczne GDDKiA, jednoznacznie wykluczają materiały pylaste i ilaste z warstw odsączających. Dobrą praktyką jest natomiast stosowanie piasku żwirowego o odpowiedniej frakcji (najczęściej 0,063–2 mm i dodatku grubszego żwiru), bo taka mieszanka zapewnia optymalny odpływ wody i stabilność konstrukcji. Podsumowując, kluczowe to unikać materiałów o nadmiernej zawartości pyłów i iłów, nawet jeśli wydają się „fajniejsze” do zagęszczania – w dłuższej perspektywie powodują tylko koszty i problemy eksploatacyjne.