Warstwa ścieralna to ta najbardziej zewnętrzna część nawierzchni drogowej, która ma bezpośredni kontakt zarówno z ruchem pojazdów, jak i wszystkimi warunkami atmosferycznymi. Moim zdaniem, to taka wizytówka całej drogi. Jak się dobrze ją wykona, to cała konstrukcja nawierzchni działa sprawnie przez wiele lat. W praktyce, ścieralna warstwa musi być odporna na ścieranie, odkształcenia, a jednocześnie powinna zapewniać odpowiednią szorstkość i przyczepność dla kół pojazdów. Przykładowo, w standardach takich jak WT-2 czy wytyczne GDDKiA, wyraźnie wskazuje się, że to właśnie warstwa ścieralna zapewnia bezpieczeństwo ruchu – decyduje np. o drodze hamowania czy odporności na koleinowanie. Co ciekawe, przy projektowaniu często wybiera się mieszanki asfaltowe modyfikowane polimerami, żeby jeszcze poprawić trwałość tej warstwy – szczególnie na autostradach albo drogach mocno obciążonych ruchem. W codziennej pracy zauważyłem, że najwięcej reklamacji i poprawek dotyczy właśnie tej warstwy. Jej naprawa jest najbardziej uciążliwa, bo od razu widać ubytki czy spękania. To pokazuje, jak ważne jest dobre wykonanie tej warstwy, zarówno pod kątem jakości materiałów, jak i technologii układania. Słowem: bez dobrej warstwy ścieralnej żadna droga długo nie "pociągnie".
Spotkałem się już z tym, że wiele osób myli nazwy warstw w konstrukcji nawierzchni, bo rzeczywiście brzmią trochę podobnie i każda coś ważnego robi. Warstwa wiążąca, choć jest bardzo istotna, nigdy nie znajduje się bezpośrednio na wierzchu – jej rolą jest przenoszenie obciążeń z warstwy ścieralnej na głębsze warstwy i zapewnienie odpowiedniej spójności całej konstrukcji. Często wykonuje się ją z mieszanki mineralno-asfaltowej o większej grubości i trochę innych parametrach niż ścieralna. Z kolei warstwa izolacyjna kojarzona jest raczej z ochroną przed przenikaniem wody lub wilgoci do głębszych partii nawierzchni, szczególnie tam, gdzie istnieje ryzyko degradacji podbudowy. Nie masz jej na samej górze, bo nie wytrzymałaby ruchu pojazdów – jej miejsce to raczej głębsze partie konstrukcji. Jeśli chodzi o warstwę wzmacniającą, to stosuje się ją tam, gdzie podbudowa wymaga lepszych właściwości nośnych lub kiedy zachodzi potrzeba miejscowego wzmocnienia, na przykład przy modernizacjach. Nie jest to jednak warstwa mająca bezpośredni kontakt z ruchem czy czynnikami atmosferycznymi. Częsty błąd polega na myśleniu, że każda „ważna” warstwa może być tą na samej górze, ale w praktyce tylko ścieralna spełnia wszystkie wymagania dotyczące odporności na ścieranie, bezpieczeństwa czy estetyki. Wydaje mi się, że warto pamiętać, iż terminy te są precyzyjnie określone w polskich normach drogowych i nie są wymienne. To jest trochę jak z kanapką – nawet jeśli warstwa sera jest ważna dla smaku, to na wierzchu zawsze jest chleb, a nie coś ze środka.