Kwalifikacja: CES.01 - Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu ceramicznego
Zawód: Technik ceramik
Do metod formowania półfabrykatów z mas plastycznych nie zalicza się
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Prasowanie w formie metalowej nie jest typową metodą stosowaną przy formowaniu półfabrykatów z mas plastycznych, zwłaszcza takich jak ceramika czy tworzywa sztuczne w stanie plastycznym. Zazwyczaj ta technika jest wykorzystywana w przetwórstwie metali i polega na kształtowaniu materiału w wysokiej temperaturze lub pod dużym ciśnieniem, kiedy metal uzyskuje odpowiednią plastyczność. W przypadku mas plastycznych – jak porcelana, fajans, glina czy masa polimerowa – formowanie odbywa się przez modelowanie na formach gipsowych, wytłaczanie przez wylotniki albo ubijanie w odpowiednich formach. Te metody zapewniają równomierne rozłożenie masy, zachowanie odpowiedniej wilgotności i minimalizację naprężeń wewnętrznych, co jest kluczowe dla wyrobów ceramicznych czy sztucznych. W przemyśle ceramicznym nie spotyka się prasowania w metalowych formach, bo gips lepiej chłonie wodę i nadaje się do powolnego procesu suszenia, co jest niezbędne przy masach ceramicznych. Z mojego doświadczenia wynika, że czasem pojawiają się nieporozumienia z powodu podobnego słownictwa w przemyśle ceramicznym i metalowym, ale warto pamiętać, że dobór metody formowania zawsze zależy od właściwości materiału i oczekiwanego efektu końcowego. W branży ceramicznej korzystanie z takich technik jak prasowanie w formie metalowej jest po prostu niepraktyczne i niezgodne z dobrymi praktykami.
Często zdarza się, że różne metody formowania półfabrykatów są ze sobą mylone, szczególnie na styku technologii ceramicznych i przetwórstwa innych materiałów. Modelowanie szablonem na formie gipsowej to bardzo tradycyjny i sprawdzony sposób formowania wyrobów ceramicznych, wykorzystywany między innymi przy produkcji naczyń czy płytek. Gipsowa forma chłonie wodę z masy, umożliwiając jej szybkie osadzenie się i uzyskanie odpowiedniego kształtu – to jest rozwiązanie, które sprawdza się od dziesięcioleci i pozwala na uzyskanie bardzo precyzyjnych detali. Wytłaczanie masy przez wylotnik (czyli ekstrudowanie) stosuje się do produkcji elementów o stałym przekroju, jak np. cegły, kafle czy nawet makarony z tworzyw sztucznych. Ta metoda pozwala na szybkie i powtarzalne kształtowanie długich odcinków materiału, co jest bardzo praktyczne w produkcji masowej. Ubijanie masy w formach przy użyciu ubijaków także należy do podstawowych metod stosowanych w branży ceramicznej, zwłaszcza gdy zależy nam na odpowiednim zagęszczeniu masy i uniknięciu pustek powietrznych w wyrobie – choć czasem bywa nieco pracochłonne, to daje bardzo dobre rezultaty przy pracy z masami o nieco większej lepkości. Największym błędem, który się tutaj pojawia, jest utożsamianie wszystkich technik prasowania z technologią formowania mas plastycznych. W rzeczywistości prasowanie w formie metalowej to technika zarezerwowana dla metali poddawanych plastycznej obróbce przez nacisk i wysoką temperaturę, a nie dla plastycznych mas ceramicznych czy tworzyw sztucznych. Wymienione wyżej metody są zgodne z branżowymi standardami i na co dzień wykorzystywane w nowoczesnych i tradycyjnych zakładach produkcyjnych. Czasem można się pogubić w tych wszystkich nazwach, ale warto pamiętać o podstawowej zasadzie – metoda formowania musi być dopasowana do właściwości materiału, a ceramika i masy plastyczne nie znoszą gwałtownych zmian ciśnienia czy temperatury, jakie występują przy prasowaniu metali.