Kwalifikacja: CES.01 - Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu ceramicznego
Zawód: Technik ceramik
Ile wynosi stopień rozdrobnienia, jeżeli średnia wielkość kawałków surowca podawanego do urządzenia rozdrabniającego wynosi 200 mm, a średnia wielkość kawałków surowca rozdrobnionego wynosi 50 mm?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Stopień rozdrobnienia to bardzo podstawowy, ale ważny wskaźnik dokładnie opisujący, jak bardzo zmniejszamy wielkość ziaren czy kawałków surowca podczas obróbki. Liczy się go dzieląc średnią wielkość kawałków przed rozdrabnianiem przez średnią wielkość kawałków po rozdrobnieniu. W tym zadaniu podano, że na wejściu kawałki mają 200 mm, a na wyjściu 50 mm. Zatem stopień rozdrobnienia to 200 podzielone przez 50, czyli właśnie 4. W praktyce takie wyliczenia są kluczowe, np. przy projektowaniu kruszarek lub młynów, gdzie trzeba dobrać odpowiednią maszynę do danego surowca i oczekiwanych parametrów produktu. W branży wydobywczej czy recyklingowej taka analiza pozwala przewidzieć efektywność oraz zużycie energii maszyn. Moim zdaniem znajomość tego prostego wzoru daje pewien komfort pracy – bo możesz na szybko ocenić, czy dane urządzenie jest wystarczające czy może jednak potrzeba czegoś mocniejszego. Dobrze też pamiętać, że przy bardziej zaawansowanych operacjach rozdrabniania uwzględnia się także rozkład wielkości ziaren, ale do celów codziennych wystarcza właśnie ten podstawowy wskaźnik. Warto go mieć w małym palcu, bo często pojawia się nie tylko na egzaminach, ale i w rzeczywistej pracy technika.
Prawidłowe wyznaczenie stopnia rozdrobnienia zawsze opiera się na prostym, ale niepodważalnym wzorze: dzielimy średnią wielkość kawałków surowca przed rozdrobnieniem przez średnią wielkość po rozdrobnieniu. Kłopot pojawia się, gdy ktoś mylnie odwrotnie ustawi te wartości albo zgubi się w prostych rachunkach. Przykładowo, jeśli ktoś poda stopień równy 2, to najczęściej bierze 200 mm i dzieli przez coś innego niż 50 mm, albo przez przypadek przyjmuje odwrotną kolejność, przez co wynik jest zaniżony. Z kolei wskazanie 10 jako odpowiedzi wynika zwykle z podzielenia rozmiaru wejściowego nie przez wyjściowy, ale przez jakąś pomyłkowo przyjętą liczbę, może sugerując się większym stopniem rozdrobnienia niż rzeczywiście osiągany. Stopień rozdrobnienia równy 1 to bardzo częsty błąd, który wynika z niezrozumienia pojęcia – oznaczałby, że materiał nie został w ogóle rozdrobniony, czyli rozmiar wejściowy i wyjściowy są równe, co tutaj nie ma miejsca. Z mojego doświadczenia wynika, że takie pomyłki biorą się ze zbyt szybkiego czytania treści zadania albo z zamieszania w prostych przeliczeniach, co w praktyce bywa później kosztowne, jeżeli dobierze się urządzenie o niewłaściwych parametrach. Technologicznie, dobrze jest zawsze pamiętać o tej zależności, bo to podstawa przy ocenie wydajności kruszarek, młynów czy innych urządzeń rozdrabniających – zarówno przy planowaniu linii produkcyjnych, jak i podczas kontroli jakości procesów. Jeśli rozumiesz tę zasadę, dużo łatwiej jest przewidywać zużycie energii i planować kolejne etapy obróbki. Podsumowując: najczęściej błędy w tym zadaniu wynikają z nieprawidłowego zastosowania wzoru oraz z braku uwagi przy analizie liczb, ale to naprawdę fundamentalna wiedza techniczna, której warto się nauczyć na pamięć.