Kwalifikacja: CES.01 - Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu ceramicznego
Zawód: Technik ceramik
Ilustracja przedstawia
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Wygładzenie gąbką krawędzi naczynia to technika, która wydaje się banalna, ale w praktyce robi ogromną różnicę w jakości wyrobu. Gąbka jest świetnym narzędziem, bo pozwala na precyzyjne zmiękczenie ostrych krawędzi i usunięcie drobnych nierówności, które często pojawiają się po formowaniu na kole garncarskim czy po łączeniu elementów naczynia. Z mojego doświadczenia wynika, że ten etap jest wręcz niezbędny, zwłaszcza jeżeli zależy nam na komforcie użytkowania gotowego naczynia – przecież nikt nie chce pić z kubka, który ma ostry rant! Branżowe standardy zawsze podkreślają znaczenie wygładzania krawędzi, nie tylko ze względów estetycznych, ale i praktycznych – dzięki temu glina mniej się łuszczy w trakcie wypału, a szkliwo później lepiej się rozprowadza. Zwróć uwagę, że profesjonalni ceramicy często używają lekko wilgotnej gąbki, bo nadmiar wody może rozmiękczyć powierzchnię i zdeformować pracę. To taki drobiazg, który może decydować o powodzeniu całego projektu. Dodatkowo, wygładzanie gąbką to też dobry moment na ostatnią kontrolę jakości wykonanego wyrobu – można jeszcze coś poprawić, zanim glina zacznie twardnieć i stanie się nieplastyczna. Takie podejście to według mnie podstawa profesjonalnej pracy w ceramice.
Często przy pracy z ceramiką można się pomylić, patrząc na różne etapy obróbki, bo niektóre czynności wydają się do siebie podobne. Jednak każda z wymienionych technik ma swoje konkretne zastosowanie i nie zawsze łatwo je rozróżnić 'na oko'. Wyrównanie powierzchni naczynia najczęściej polega na wygładzaniu większych płaszczyzn przy pomocy odpowiednich narzędzi – szpatułek, skrobaczek, a nawet specjalnych gąbek, ale wtedy ruchy są szersze i obejmują całą ściankę naczynia, a nie tylko jego rant. Odciskanie wzorów z kolei to proces dekoracyjny, polegający na używaniu stempli, wałków z fakturą lub innych przedmiotów, które zostawiają ślad w plastycznej glinie – tutaj efekt jest natychmiast widoczny i daje wyraźną fakturę, nie zaś jednolite wygładzenie. Odcinanie nadmiaru masy to już zupełnie inny etap – zwykle odbywa się na kole garncarskim za pomocą noża lub metalowej linki i dotyczy spodów lub grubszych elementów, a nie krawędzi, które potem i tak trzeba dodatkowo wykończyć. W codziennej pracy garncarskiej mylenie tych czynności jest częste, szczególnie na początku nauki, ale ważne jest, żeby każdą z nich wykonywać w odpowiednim momencie. Moim zdaniem warto przywiązywać wagę do detali, bo źle wygładzona krawędź potrafi zepsuć odbiór całej pracy, a z kolei źle odcięty nadmiar masy wpływa na stabilność naczynia. Warto też pamiętać, że gąbka w ceramice służy nie tylko do wygładzania, ale jej konkretne zastosowanie zależy od etapu pracy – właśnie dlatego tak ważne jest rozpoznanie, co dokładnie widzimy na ilustracji czy podczas pracy na warsztacie.