Kwalifikacja: CES.01 - Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu ceramicznego
Zawód: Technik ceramik
Która grupa przyrządów służy do pomiaru temperatury?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Pirometry to przyrządy, które wykorzystuje się do pomiaru temperatury, zwłaszcza w miejscach, gdzie tradycyjne termometry nie mają racji bytu. Najczęściej spotyka się je w przemyśle hutniczym, energetyce czy nawet w motoryzacji, gdzie trzeba mierzyć temperaturę bardzo gorących elementów, np. rozgrzanych metali czy pieców. Pirometr działa bezdotykowo – mierzy promieniowanie cieplne emitowane przez dany obiekt. To ogromna zaleta, bo pozwala uniknąć ryzyka uszkodzenia sensora czy samego elementu, no i jest po prostu wygodniej. W codziennym użyciu pirometry pojawiają się już nawet w zwykłych kuchniach, podczas sprawdzania temperatury pieczenia, a ostatnio nawet przy pomiarach temperatury ciała (szybkie skanery na podczerwień). Z mojego doświadczenia wynika, że dobry pirometr to podstawa wszędzie tam, gdzie liczy się szybki i bezpieczny pomiar. Warto też wspomnieć, że zgodnie ze standardami ISO oraz normami branżowymi, pirometry są powszechnie uznawane za jedno z najbardziej precyzyjnych narzędzi do pomiaru temperatury powierzchni. Często stosuje się je tam, gdzie tradycyjny kontaktowy termometr by sobie nie poradził – choćby przez wysoką temperaturę, ruchome elementy czy dostępność powierzchni. Także jak ktoś poważnie myśli o kontroli temperatury w przemyśle, to bez pirometru ani rusz.
Jeśli chodzi o grupy przyrządów, które zostały wymienione w pytaniu, niestety żaden z nich poza pirometrem nie służy do pomiaru temperatury. Typowym błędem, który pojawia się u osób stawiających pierwsze kroki w automatyce czy mechanice, jest utożsamianie nazw urządzeń z ich funkcją bez głębszego zastanowienia się nad ich konstrukcją czy zastosowaniem. Siłowniki, choć brzmią technicznie, to w rzeczywistości są elementami wykonawczymi – ich zadaniem jest wprowadzenie ruchu (najczęściej liniowego lub obrotowego) na podstawie sygnału sterującego, ale absolutnie nie mierzą żadnych parametrów fizycznych, a już na pewno nie temperatury. Manometry natomiast to przyrządy przeznaczone do pomiaru ciśnienia – zazwyczaj spotkasz je przy instalacjach pneumatycznych, hydraulicznych czy nawet w kotłowniach. Często ktoś myli je z termometrami, bo oba typy urządzeń mają tarcze i wskazówki, ale mierzą zupełnie inne rzeczy. Przepływomierze z kolei to urządzenia, których zadaniem jest pomiar ilości przepływającej cieczy lub gazu przez dany przekrój – są niezbędne na przykład w układach wodociągowych, instalacjach grzewczych czy systemach produkcyjnych, gdzie trzeba kontrolować zużycie mediów. W praktyce dobrym zwyczajem jest, zanim przypiszemy przyrządowi jakąś funkcję, sprawdzić jego budowę i zalecane zastosowanie zgodnie z dokumentacją techniczną czy normami branżowymi, np. PN-EN czy ISO. Moim zdaniem, zbyt pobieżne patrzenie na nazwy urządzeń prowadzi do takich pomyłek, bo nawet jeśli brzmią podobnie, to mają zupełnie inne przeznaczenie. W pracy technika czy inżyniera ważne jest, żeby umieć odróżnić narzędzia pomiarowe od wykonawczych i rozumieć, do czego służą konkretne grupy przyrządów. Dobrym nawykiem jest też ciągłe aktualizowanie wiedzy i nie poleganie tylko na skojarzeniach.