Kwalifikacja: CES.01 - Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu ceramicznego

Wiele osób zakłada, że praktycznie każdy minerał lub surowiec skalny może mieć zastosowanie jako barwnik w ceramice, jednak to spory skrót myślowy. Kwarcyty krystaliczne, mimo że są szeroko wykorzystywane w materiałach budowlanych i przemyśle szklarskim jako źródło czystej krzemionki, praktycznie nie mają właściwości barwiących. Co najwyżej wpływają na fizyczne parametry wyrobu, jak twardość czy odporność na ścieranie, ale nie na jego kolor. Okruchy granitu również nie są stosowane jako pigmenty – granit to skała magmowa o złożonym składzie mineralnym, przede wszystkim wykorzystywana do produkcji materiałów ogniotrwałych lub jako kruszywo w budownictwie. W kontakcie z wysoką temperaturą podczas wypalania ceramiki składniki granitu raczej nie barwią masy, a wręcz mogą powodować niepożądane efekty, jak przebarwienia czy zmiany strukturalne. Gliny chude natomiast to surowce plastyczne, ale one są bazą do formowania wyrobów ceramicznych, nie mają natomiast właściwości barwiących – ich zadaniem jest kształtowanie masy, a nie zmiana jej koloru. Typowym błędem jest utożsamianie surowców konstrukcyjnych z pigmentami. W praktyce przemysłowej stosuje się wyłącznie te substancje, które gwarantują trwałość barwy, odporność chemiczną i termiczną oraz powtarzalność efektów – dlatego właśnie sięga się po specjalistyczne związki chemiczne, jak tlenki metali, w tym związki chromu, manganu czy kobaltu. Takie podejście jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi oraz wytycznymi norm technologicznych obowiązujących w branży ceramicznej. Myślę, że warto zawsze pamiętać, że nie każda skała czy minerał, które mają jakiś kolor w naturze, będą barwić ceramikę w przewidywalny sposób – to niestety częsty mit, który wciąż się pojawia na zajęciach praktycznych.