Kwalifikacja: CES.01 - Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu ceramicznego
Zawód: Technik ceramik
Rakla to urządzenie wykorzystywane do
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Rakla to rzeczywiście specjalistyczne narzędzie wykorzystywane głównie w technice sitodruku, czyli metodzie nadruku, która zyskała sporą popularność w dekorowaniu wyrobów ceramicznych, zwłaszcza porcelany stołowej. Podstawową funkcją rakli jest równomierne rozprowadzanie farby przez specjalną siatkę (matrycę) na powierzchni dekorowanego przedmiotu. Rakle najczęściej wykonuje się z elastycznego tworzywa sztucznego (np. poliuretan), czasami z domieszką gumy, co pozwala na precyzyjne dopasowanie do nieregularnych kształtów porcelany. Z mojego doświadczenia, dobór odpowiedniej twardości rakli i właściwa technika przesuwania jej po siatce mają spory wpływ na jakość nadruku – zbyt twarda rakla może uszkodzić powierzchnię, a za miękka rozmaże detale. W branży uważa się, że dobrze przeszkolony operator rakli to klucz do uzyskania powtarzalnych i wyraźnych wzorów, bez smug czy niedokładności. Warto dodać, że choć sitodruk kojarzy się często z tekstyliami, w produkcji porcelany jest nieoceniony przy nanoszeniu delikatnych, kolorowych motywów, które są potem utrwalane w wysokiej temperaturze. Zgodnie z dobrymi praktykami, każda zmiana farby czy wzoru wymaga dokładnego czyszczenia rakli oraz matrycy, żeby nie dochodziło do zabrudzeń i przebarwień. Takie szczegóły naprawdę mają znaczenie w profesjonalnej produkcji. Użycie rakli wpisuje się w standardy branżowe dotyczące ręcznego i półautomatycznego zdobienia ceramiki, gdzie liczy się precyzja i powtarzalność efektu.
Pojęcie „rakla” często wprowadza w błąd, zwłaszcza jeśli ktoś nie miał do czynienia z drukiem lub produkcją ceramiczną. W branży automatyki i pomiarów, urządzenia służące do pomiaru strumienia cieczy określa się zwykle jako przepływomierze, np. wirnikowe, elektromagnetyczne czy ultradźwiękowe, a nie rakle. Pomiar strumienia to zupełnie inna dziedzina, opierająca się na precyzyjnych czujnikach i mechanizmach pomiarowych, gdzie nie stosuje się elementów takich jak rakla. Z kolei rejestratory przemysłowe, służące do zapisywania zmian danej wielkości w czasie, wykorzystują na przykład systemy elektroniczne, przetworniki oraz oprogramowanie do archiwizacji danych – tutaj również nie ma żadnej rakli w układzie, bo po prostu nie jest potrzebna. Jeśli chodzi o sygnalizowanie odchyłek od zadanych wartości, realizują to przeważnie regulatory, kontrolery i przekaźniki alarmowe, działające w oparciu o czujniki oraz algorytmy sterujące. Rakla nie ma tu żadnej funkcji, bo nie jest elementem służącym do sygnałowania czy pomiaru. Bardzo często osoby uczące się automatyki utożsamiają raklę z jakimś elementem mechanicznym, a przez skojarzenia z przemysłem błędnie wiążą ją z kontrolą lub pomiarem. Tymczasem rakla to narzędzie wyspecjalizowane, stosowane przede wszystkim w procesie zdobienia, zwłaszcza w technice sitodruku na porcelanie, szkle czy tekstyliach. Jej zadaniem jest fizyczne rozprowadzenie farby po matrycy i zapewnienie ładnego nadruku – to zdecydowanie inny świat niż pomiary czy automatyka procesowa. Warto zapamiętać, że w każdej branży narzędzia są projektowane pod konkretne zadania i w tym przypadku rakla nie ma zastosowania poza drukiem sitowym czy dekorowaniem powierzchni.