Kwalifikacja: CES.01 - Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu ceramicznego
Zawód: Technik ceramik
Ubytków w wymurówce pieca obrotowego do prażenia wapieni nie można uzupełnić wyrobami ogniotrwałymi
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
W przypadku wymurówki pieca obrotowego do prażenia wapieni zastosowanie materiałów krzemionkowych jest zdecydowanie niewłaściwe – i to nie jest tylko kwestia teorii, ale też praktyki warsztatowej. Krzemionka, czyli SiO2, w środowisku silnie zasadowym, jakie występuje podczas wypału wapieni (dużo CaO), bardzo szybko reaguje chemicznie. Powstają wtedy nowe związki o niskiej odporności termicznej i mechanicznej, przez co cała taka naprawa byłaby nietrwała. Takie działanie byłoby niezgodne ze standardami obsługi pieców wapienniczych, które jasno mówią o konieczności używania materiałów odpornych chemicznie na działanie CaO, czyli typowo – wyrobów magnezytowych, dolomitowych bądź peryklazowo-spinelowych. W praktyce, nawet drobne ubytki uzupełnione krzemionką po prostu nie wytrzymują kilku tygodni pracy pieca; to trochę jak zatkać dziurę w dachu papierem zamiast blachą. Z mojego doświadczenia wynika, że stosowanie krzemionki czasem wynika z braku świadomości o jej reaktywności w środowisku wapiennym. Dobre praktyki przemysłowe oraz normy (np. PN-EN dotyczące materiałów ogniotrwałych) wręcz zabraniają stosowania materiałów kwaśnych w piecach do wapienia, właśnie przez tę niezgodność chemiczną. Lepiej zawsze sięgać po materiały neutralne lub zasadowe, bo tylko one zapewniają długą żywotność i bezpieczeństwo konstrukcji pieca.
Wybierając materiały do naprawy wymurówki pieca obrotowego do prażenia wapieni, trzeba koniecznie zwracać uwagę na skład chemiczny zarówno samego wyrobu, jak i środowiska pracy. W praktyce często spotykam się z błędnym przekonaniem, że np. wyroby magnezytowe, dolomitowe czy peryklazowo-spinelowe mogą być problematyczne w takim zastosowaniu, co nie do końca jest zgodne z rzeczywistością. Wszystkie te materiały należą do grupy wyrobów ognioodpornych zasadowych lub neutralnych, co sprawia, że idealnie współpracują z piecami, gdzie dominuje tlenek wapnia (CaO). O ile dolomit czy magnezyt bez problemu znoszą kontakt z wapnem nawet w wysokich temperaturach, tak samo wyroby peryklazowo-spinelowe są rekomendowane w wytycznych wielu wytwórców sprzętu. Używanie ich wydłuża żywotność wymurówki i minimalizuje ryzyko awarii. Błąd myślowy polega nieraz na utożsamianiu każdej nowoczesnej czy droższej technologii z uniwersalnością zastosowania – tymczasem w przypadku pieców do wapna zasada jest prosta: materiał nie może reagować z produktem. Z kolei materiały krzemionkowe, mimo wysokiej ognioodporności, są kwaśne i w obecności CaO dochodzi do ich szybkiej degradacji. Właśnie dlatego nie należy ich stosować w takich warunkach. Praktyka przemysłowa pokazuje, że tylko materiały zasadowe dają gwarancję trwałości napraw. Z mojego punktu widzenia, kluczowe jest pamiętanie o chemicznej zgodności materiału ogniotrwałego z rodzajem wsadu i atmosferą pieca, a nie tylko o parametrach cieplnych czy wytrzymałościowych.