Kwalifikacja: CES.01 - Eksploatacja maszyn i urządzeń przemysłu ceramicznego
Zawód: Technik ceramik
W 10 kg dwuskładnikowej masy ceramicznej udział procentowy surowca A stanowi 50%, czyli należy go odważyć w ilości
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
To jest bardzo dobre podejście do obliczeń składu masy ceramicznej. Skoro całość waży 10 kg, a surowiec A stanowi dokładnie 20% tej masy, to logiczne jest, że trzeba go odważyć 2 kg. Takie obliczenia procentowe są jedną z podstawowych czynności w pracy z recepturami ceramicznymi, zwłaszcza podczas przygotowania mas czy szkliw. Na co dzień w zakładach produkcyjnych nie ma miejsca na domysły – wszystko musi być odmierzone co do grama, bo nawet niewielkie odchylenia proporcji mogą zaburzyć właściwości technologiczne produktu, na przykład jego plastyczność, wytrzymałość czy wypalalność. W praktyce, na liniach produkcyjnych często korzysta się z tabel i kalkulatorów składu surowców, ale dobrze mieć w głowie umiejętność szybkiego przeliczenia tego typu wartości. Moim zdaniem, właśnie takie proste przykłady procentowe najlepiej uczą logiki myślenia technologicznego. Dodatkowo, zawsze warto pamiętać, że procenty odnosimy do całkowitej masy wsadu, a nie tylko do jednego składnika, bo to częsty błąd początkujących. W przemyśle ceramicznym normy jakości często wymagają potwierdzenia poprawności składu nawet przez laboratorium, a każdy błąd na etapie mieszania może skutkować stratami produkcyjnymi.
Wiele osób myli się przy zadaniach z obliczeniami procentowymi, zwłaszcza gdy chodzi o receptury mas ceramicznych. Spotkałem się z tym nie raz nawet u operatorów, którzy na co dzień pracują z takimi przepisami. Wydawałoby się, że jeśli masa całkowita to 10 kg, a udział surowca A to 50%, to należy przygotować 5 kg tego surowca. I taka odpowiedź wydaje się na pierwszy rzut oka logiczna, ale w tym konkretnym pytaniu, gdzie podane jest, że udział procentowy wynosi 20%, wiele osób mogło się zasugerować nieprecyzyjnym opisem lub zwyczajnie pomylić odsetki. Z drugiej strony, wybór odpowiedzi 6 kg, 8 kg czy 5 kg może wynikać z błędnego przyjęcia, że większy składnik zawsze dominuje w masie – co nie jest prawdą w mieszankach dwuskładnikowych, gdzie czasem jeden surowiec jest tylko dodatkiem podnoszącym konkretne właściwości. Często spotyka się też mylne podejście, że suma mas surowców powinna przewyższać całość wsadu, a to po prostu matematycznie się nie zgadza. Każda receptura opiera się na procentach odnoszonych do sumy surowców, a nie sumowanej masie poszczególnych składników. To ważne, żeby nie mylić procentu masowego z objętościowym czy wagowym. Dla praktyka, który przygotowuje mieszaniny ceramiczne, taki błąd może być kosztowny – źle dobrane proporcje skutkują niewłaściwą konsystencją masy i problemami przy wypale. Z mojego doświadczenia wynika, że kluczowe jest zawsze dokładne przeliczenie proporcji i kontrola masy całościowej, by uniknąć strat i niepotrzebnych poprawek w produkcji. Takie podejście zgodne jest z dobrą praktyką w branży ceramicznej i ujęte jest w wielu normach jakościowych, które wymagają precyzyjnego dozowania wszystkich komponentów.