Wyrobione powierzchnie głowic czy wzorników rzeczywiście nie są przyczyną powstawania struktury spiralnej w paśmie masy. To zjawisko jest raczej związane z nieprawidłowym ruchem lub ustawieniem elementów roboczych, czasem z błędami w prowadzeniu masy albo z problemami po stronie samego procesu formowania. Samo zużycie powierzchni – czyli powstanie chropowatości czy mikro-nierówności – wpływa bardziej na inne parametry, takie jak jakość powierzchni półfabrykatu, ryzyko pękania czy zrywania masy. W praktyce, jeśli głowice są mocno wyrobione, może dojść do miejscowego przywierania masy lub niejednolitego przepływu, co skutkuje różnicami w grubości czy nawet pękaniem produktu, ale nie powoduje spiralizacji struktury. W zakładach produkcyjnych, gdzie przestrzega się standardów np. PN-EN dotyczących narzędzi i form, regularnie kontroluje się stan wzorników właśnie po to, by unikać takich problemów jak pękanie czy zrywanie masy. W skrócie, spirala w paśmie masy ma inne przyczyny i nawet mocno zużyta głowica raczej nie wygeneruje takiego efektu – co warto zapamiętać na przyszłość. Z doświadczenia wiem, że wielu początkujących techników myli te pojęcia, więc dobrze tu rozróżniać mechanizmy powstawania wad.
W technologiach przetwórstwa masy, szczególnie podczas pracy z głowicami lub wzornikami, łatwo popełnić błąd w ocenie skutków ich zużycia. Często uważa się, że wyrobione powierzchnie wpływają na wszelkie możliwe wady produktu, jednak nie jest to takie jednoznaczne. Przykładowo, jeśli powierzchnia głowicy jest nierówna lub zużyta, mogą faktycznie pojawić się problemy z pękaniem półfabrykatu, bo masa trafia na miejsca o większym oporze, co powoduje mikronaprężenia i ostatecznie defekty. Podobnie, nierówności mogą powodować miejscowe przyleganie masy, przez co dochodzi do zrywania, czyli nieciągłości w produkcie. Bardzo często też spotyka się przypadki, gdzie z powodu wypracowania elementów roboczych pojawia się niejednolita grubość wyrobu – masa przechodzi przez szczeliny o różnej szerokości, co automatycznie skutkuje różnymi przekrojami gotowego produktu. Natomiast spirala w strukturze pasma masy to zupełnie inna bajka. Ten defekt powstaje przeważnie przez skręcenie masy podczas przepływu pod wpływem kształtu kanałów lub ich nieprawidłowego ustawienia, a nie przez samą chropowatość lub wypracowanie głowicy. To już bardziej kwestia konstrukcji i geometrii narzędzia niż jego zużycia. Z mojego doświadczenia wynika, że wielu uczniów automatycznie przypisuje wszelkie wady powierzchni do problemów z głowicą, ale w praktyce trzeba rozróżniać przyczyny mechaniczne (zużycie, mikrodefekty) od tych wynikających z błędów procesu (niewłaściwe ustawienie, błędny przepływ). Dobra praktyka branżowa nakazuje regularnie kontrolować stan narzędzi, ale też analizować źródła wad na podstawie rzeczywistych objawów, a nie tylko domysłów. Przypisanie powstawania spirali wyrobionym powierzchniom to typowy skrót myślowy, który może prowadzić do nietrafnych działań naprawczych.