Kwalifikacja: CES.03 - Organizacja i kontrolowanie procesów w przemyśle ceramicznym
Zawód: Technik ceramik
Ile kg surowca schudzającego zużyto, jeżeli stanowi on 25% w 2 tonach sporządzonej masy ceramicznej?
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Obliczenie ilości surowca schudzającego wchodzącego w skład masy ceramicznej o określonym procencie udziału to podstawa projektowania receptur w ceramice przemysłowej. Gdy mamy podane, że surowiec stanowi 25% w gotowej masie, a całość tej masy to 2 tony, trzeba zauważyć, że 25% z 2 ton to dokładnie 500 kg (2 tony × 25% = 0,5 tony = 500 kg). To bardzo praktyczny przykład umiejętności stosowania proporcji w pracy z materiałami sypkimi. W branży ceramicznej niejednokrotnie zachodzi potrzeba dokładnego wyliczania ilości poszczególnych składników, aby uzyskać żądane właściwości wyrobu – na przykład odpowiednią porowatość, wytrzymałość czy odporność na czynniki chemiczne. Z mojego doświadczenia wynika, że często łatwo się pomylić, zwłaszcza gdy operuje się dużymi jednostkami masy, stąd zawsze warto dwukrotnie sprawdzić wyliczenia. Dobra praktyka to zapisywanie wszystkich kroków na papierze lub w arkuszu kalkulacyjnym – nie tylko dla kontroli, ale też żeby potem łatwiej było wprowadzać ewentualne poprawki. W większości zakładów standardem jest stosowanie proporcji procentowych w odniesieniu do masy całkowitej mieszanki – czyli dokładnie tak, jak w tym zadaniu. Umiejętność takiego praktycznego podejścia przydaje się nie tylko w produkcji ceramiki, ale też w betoniarstwie, materiałoznawstwie czy technologii budowlanej. No i co tu dużo gadać, lepiej na spokojnie policzyć raz dobrze niż potem naprawiać całą partię.
W tego typu zadaniach kluczowa jest umiejętność poprawnego przeliczenia procentowego udziału surowca w masie całkowitej mieszanki. Bardzo łatwo popełnić błąd, zwłaszcza jeśli nie skupimy się na tym, czego tak naprawdę dotyczy procent – czy chodzi o udział masowy, czy może ktoś źle rozumie jednostki. Częstym błędem jest wybieranie odpowiedzi zbyt niskiej, np. 250 kg, co najczęściej wynika z błędnego zastosowania procentu do pojedynczej tony zamiast do całości dwóch ton, lub wręcz nieprawidłowego odczytania pytania. Z kolei odpowiedź 1 000 kg sugeruje pomylenie udziałów procentowych – ktoś mógł przez przypadek uznać, że chodzi o połowę całkowitej masy zamiast o jedną czwartą. Jeszcze inną pomyłką jest wskazanie 1 500 kg: tu można podejrzewać, że ktoś założył, że 25% to „pozostałość” po odjęciu czegoś od całości, co nie trzyma się branżowych założeń stosowania proporcji. W praktyce przemysłowej, zarówno w ceramice, jak i w innych gałęziach materiałoznawstwa, zawsze liczy się procent od masy całkowitej. Odpowiednie rozumienie tych zasad jest kluczowe nie tylko dla jakości produktu, ale też dla efektywności produkcji. Przykład ten pokazuje, jak ważne jest dokładne czytanie treści polecenia oraz ostrożność przy operowaniu jednostkami masy. Widziałem już niejedną sytuację, gdzie przez takie drobne pomyłki trzeba było wybrakować całą partię wyrobu – szkoda czasu i surowca. Dlatego zawsze warto najpierw rozłożyć zadanie na czynniki pierwsze i w razie wątpliwości dosłownie przeliczyć na kartce, ile stanowi 25% z podanej masy, stosując zasadę: masa całkowita × udział procentowy. To prosta rzecz, ale jak pokazuje praktyka, bardzo łatwo się tu „potknąć”, jeśli zabraknie skupienia.