Awaria wentylatora skraplacza to jedna z najczęstszych przyczyn nadmiernie wysokiej temperatury skraplania w układach chłodniczych. Wynika to z prostego faktu: kiedy wentylator nie pracuje prawidłowo, wymiana ciepła między czynnikiem chłodniczym a otaczającym powietrzem jest mocno ograniczona. Skraplacz robi się wtedy po prostu za gorący, bo nie ma jak oddać ciepła na zewnątrz, przez co czynnik chłodniczy nie skrapla się w odpowiedniej temperaturze. Moim zdaniem, każda osoba zajmująca się serwisem czy montażem chłodnictwa powinna mieć to na uwadze, bo nieraz się widzi w praktyce, jak prozaiczne awarie wentylatora powodują spore zamieszanie w całym systemie. Zgodnie z zaleceniami producentów, regularna kontrola pracy i stanu wentylatorów to podstawa utrzymania sprawności układu – branżowe standardy wręcz tego wymagają. Dobrym przykładem może być sytuacja w chłodni, gdzie już niewielka awaria wentylatora powoduje gwałtowne podniesienie się ciśnienia i temperatury skraplania, co prowadzi do przeciążeń sprężarki, a nawet jej uszkodzenia. Warto też dodać, że wysokie temperatury skraplania zwiększają zużycie energii, bo sprężarka musi pracować z większym obciążeniem. Z własnych obserwacji wiem, że wielu techników nie docenia tej kwestii i skupia się na bardziej złożonych problemach, a często to właśnie wentylator jest winny. Regularna konserwacja i szybkie reagowanie na nieprawidłową pracę wentylatora to absolutna podstawa, jeśli chcemy utrzymać układ w dobrej kondycji i zgodnie z dobrymi praktykami branżowymi.
Wielu uczniów i nawet początkujących techników chłodnictwa myli przyczyny podwyższonej temperatury skraplania, szukając wyjaśnienia w zbyt małej wydajności sprężarki albo w niedostatecznym dochłodzeniu. Tymczasem, jeśli chodzi o wydajność sprężarki, jej spadek zwykle prowadzi raczej do obniżonego ciśnienia i temperatury w całym systemie, a nie do zwiększenia temperatury skraplania. Moim zdaniem, to typowy błąd logiczny – wydaje się, że jak sprężarka gorzej działa, to wszystko się nagrzewa, a to nie tak. Nadmierne chłodzenie skraplacza wręcz obniża temperaturę skraplania, a nie podnosi ją. W praktyce, im lepsze chłodzenie w skraplaczu, tym niższe ciśnienie i temperatura oddawania ciepła, co jest generalnie korzystne dla pracy układu, bo zmniejsza obciążenie sprężarki. Jeśli chodzi o niedostateczne dochłodzenie w dochładzaczu, to jest to bardziej kwestia efektywności wymiany ciepła na dalszym etapie i wpływa na stabilność pracy zaworu rozprężnego, a nie bezpośrednio na temperaturę skraplania. Wielu myli pojęcia: temperatura skraplania a temperatura cieczy przed zaworem rozprężnym. Warto rozróżniać te zagadnienia, bo w codziennej praktyce serwisowej ich nieumiejętne łączenie prowadzi do błędnych diagnoz. Standardy branżowe, jak zalecenia Eurovent czy Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, podkreślają wyraźnie, że podstawową przyczyną wzrostu temperatury skraplania jest ograniczenie przepływu powietrza przez skraplacz – a więc najczęściej awaria wentylatora, zanieczyszczenie lameli lub przeszkody w przepływie powietrza. Takie błędy myślowe biorą się zwyczajnie z braku praktycznego doświadczenia i znajomości zależności cieplnych w układach chłodniczych.