Kwalifikacja: ELE.03 - Wykonywanie robót związanych z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła

Schematy inne niż TN-S często są mylone ze względu na podobieństwo oznaczeń przewodów lub liczby żył, ale różnice funkcjonalne są zasadnicze i mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa instalacji. W przypadku układu TN-C, który przedstawia pierwszy schemat, mamy wspólny przewód PEN pełniący jednocześnie funkcję neutralną i ochronną. To rozwiązanie, chociaż nadal spotykane w starych instalacjach, obecnie jest uznawane za mniej bezpieczne – awaria PEN może skutkować pojawieniem się napięcia na częściach dostępnych obudów. Moim zdaniem, to właśnie zbytni kompromis między wygodą a bezpieczeństwem powoduje, że TN-C jest coraz rzadziej zalecany, szczególnie w nowych budynkach. Układ TT, ilustrowany przez trzeci schemat, bazuje na osobnym uziemieniu odbiornika, co w praktyce bywa wykorzystywane np. na terenach wiejskich lub przy przyłączach tymczasowych, gdzie nie ma możliwości zapewnienia skutecznego połączenia z uziemionym punktem sieciowym. Z kolei układ IT, odpowiadający ostatniemu schematowi, jest stosowany głównie w bardzo specyficznych zastosowaniach – szpitalach, kopalniach czy laboratoriach, gdzie priorytetem jest ciągłość zasilania i szybkie wykrywanie zwarć doziemnych. Bardzo częsty błąd polega na utożsamianiu obecności przewodu PE lub uziemienia z układem TN-S, co nie jest prawdą – kluczowe jest rozdzielenie funkcji ochronnej i neutralnej w całym obiekcie, a nie tylko w jednym fragmencie instalacji. Dobrze jest zwracać uwagę nie tylko na liczbę przewodów, ale i na sposób ich prowadzenia od punktu rozdziału. Praktyka pokazuje, że wiele usterek i nieprawidłowości w zabezpieczeniach bierze się właśnie z błędnego rozpoznania typu sieci. Warto na to uważać i zawsze analizować schematy zgodnie z aktualnymi normami, bo to przekłada się bezpośrednio na bezpieczeństwo użytkowników i łatwość serwisowania instalacji.