Kwalifikacja: ELE.03 - Wykonywanie robót związanych z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła

Wbrew pozorom, wybór gazu do osłony podczas lutowania ma kluczowe znaczenie dla jakości i bezpieczeństwa procesu. Często spotyka się błędne przekonanie, że do tego celu nadają się tlen, wodór albo propan, bo są powszechnie wykorzystywane w spawalnictwie czy procesach cieplnych. Jednak każde z tych rozwiązań niesie ze sobą poważne ryzyko lub po prostu się nie sprawdza. Tlen, mimo że jest często używany w palnikach do spawania, absolutnie nie nadaje się jako gaz osłonowy przy lutowaniu. Jego obecność prowadzi do silnego utleniania powierzchni metalu, przez co na spoinie powstają tlenki, które znacznie pogarszają jakość połączenia, a często uniemożliwiają osiągnięcie oczekiwanej szczelności i trwałości. Wodór to gaz redukujący, ale jest bardzo niebezpieczny – łatwopalny i wybuchowy, przez co stosowanie go w otwartym warsztacie to igranie z ogniem. Propan z kolei jest paliwem, wykorzystywanym do podgrzewania, ale nie nadaje się jako gaz ochronny, bo wcale nie chroni powierzchni przed utlenianiem, a wręcz może powodować osadzanie się zanieczyszczeń w spoinie. Typowym błędem jest myślenie, że jeśli coś się pali albo daje wysoką temperaturę, to się nadaje do wszystkiego – a to zupełnie nie tak. Ochronę podczas lutowania zapewniają tylko gazy obojętne, które w procesie nie reagują z metalami i nie zmieniają ich właściwości – i właśnie dlatego stosuje się azot. Standardy branżowe i normy techniczne jasno to określają, a próby stosowania innych gazów kończą się zwykle problemami eksploatacyjnymi oraz stratami czasu i pieniędzy. Z mojego doświadczenia wynika, że najwięcej problemów bierze się właśnie z nieznajomości różnic między funkcją gazów w różnych procesach – warto o tym pamiętać w praktyce.