Prawidłowo wskazałeś, że odparowanie czynnika przed zaworem rozprężnym najczęściej jest spowodowane zapchaniem filtra mechanicznego albo odwadniacza. W praktyce, jeżeli układ chłodniczy ma zanieczyszczony filtr, przepływ czynnika przez przewód cieczowy znacznie się ogranicza i powstaje spadek ciśnienia przed zaworem. To powoduje, że część czynnika zaczyna odparowywać już w przewodzie cieczowym, czyli zanim dotrze do parownika. Taki objaw bardzo często można spotkać podczas serwisu starszych, zaniedbanych instalacji chłodniczych lub klimatyzacyjnych, gdzie nikt przez dłuższy czas nie wymieniał filtrów ani nie sprawdzał odwadniaczy. Moim zdaniem, w branży serwisowej to wręcz klasyk – jeśli widzisz pęcherzyki w okienku inspekcyjnym i parowanie przed zaworem, to pierwsze co sprawdzasz to właśnie filtr lub odwadniacz. Według zaleceń producentów – np. Danfoss czy Alco – regularna wymiana filtrów i kontrola czystości układu są kluczowe dla prawidłowej pracy instalacji. Co ciekawe, zapchany filtr nie tylko pogarsza wydajność, ale przy długotrwałym bagatelizowaniu problemu może prowadzić do poważnych uszkodzeń sprężarki przez brak dostatecznego chłodzenia i smarowania. Dobrze wiedzieć, że takie prozaiczne rzeczy mają ogromne znaczenie w codziennej eksploatacji chłodnictwa.
Bardzo często spotyka się przekonanie, że za odparowanie czynnika przed zaworem rozprężnym odpowiadają różne czysto techniczne aspekty montażu, takie jak wysokość zamontowania zaworu, długość przewodów czy wielkość średnic rur cieczowych. W rzeczywistości, te parametry mają pewien wpływ na ogólną sprawność i hydraulikę układu, ale nie prowadzą do odparowywania czynnika w przewodzie cieczowym przed zaworem. Umieszczenie parownika i zaworu niżej niż reszta instalacji może generować niewielkie różnice ciśnień, ale nie powoduje spadku ciśnienia na takim poziomie, żeby doszło do wrzenia czynnika przed zaworem. Z kolei krótkie przewody cieczowe są wręcz zalecane ze względu na minimalizowanie strat ciśnienia i temperatury, co poprawia pracę układu – nie prowadzą więc do powstawania problemu opisywanego w pytaniu. Przewody o dużych średnicach mogą miejscami zmieniać prędkość przepływu, ale nie wywołują parowania czynnika przed zaworem, bo nie generują znaczącego spadku ciśnienia. Najczęstszy błąd myślenia polega tu na myleniu zjawisk hydraulicznych z rzeczywistą zmianą fazy czynnika, która zależy głównie od punktu wrzenia i ciśnienia panującego w przewodzie. Praktyka serwisowa i zalecenia producentów – np. normy PN-EN 378 czy dokumentacje techniczne branżowe – jasno wskazują, że główną przyczyną odparowania przed zaworem jest lokalny spadek ciśnienia wywołany przez zatkany filtr lub odwadniacz. Wystarczy niewielkie zanieczyszczenie, aby już pojawiły się pęcherzyki gazu pomiędzy filtrem a zaworem. Czasem w terenie można spotkać się z teoriami o rzekomej winie za długich przewodów, ale to raczej wynika z nieprawidłowej interpretacji objawów przez mniej doświadczonych monterów. Najlepszą praktyką jest tu regularna kontrola stanu filtrów i unikanie uproszczonych wyjaśnień bazujących jedynie na geometrii instalacji.