Podczas zamrażania immersyjnego najważniejsze jest szybkie schłodzenie powierzchni produktu dzięki bezpośredniemu kontaktowi z cieczą chłodzącą, taką jak solanka, ciekły azot czy glikol. To rozwiązanie jest bardzo popularne w przemyśle spożywczym, szczególnie gdy zależy nam na zachowaniu wysokiej jakości żywności – chodzi o to, żeby nie powstawały duże kryształy lodu, które mogą uszkodzić strukturę komórkową produktu. Moim zdaniem warto pamiętać, że szybkie schładzanie powierzchni zapobiega też rozwojowi mikroorganizmów, bo im krótszy czas zamrażania, tym mniejsze ryzyko namnażania się bakterii. W praktyce widać to na przykładzie mrożonek owocowych czy warzywnych – smak i konsystencja są dużo lepsze niż po wolnym mrożeniu. Branżowe normy, jak HACCP czy wytyczne ISO 22000, również wskazują, że szybkie zamrażanie jest korzystne dla bezpieczeństwa i jakości produktów. Technika immersyjna ma jeszcze tę zaletę, że ciecz chłodząca bardzo równomiernie przekazuje ciepło całej powierzchni, eliminując tzw. efekt suchego powietrza, który czasem występuje przy zamrażaniu konwekcyjnym. To wszystko sprawia, że ta metoda jest praktyczna i często wybierana przez producentów żywności szukających najlepszych rozwiązań.
Pojęcie zamrażania immersyjnego odnosi się do procesu, w którym produkt spożywczy zanurzany jest w cieczy chłodzącej – to może być np. solanka, ciekły azot czy specjalne roztwory glikolu. Błędem jest zakładanie, że proces ten wiąże się z powolnym ochładzaniem powierzchni produktu. W rzeczywistości chodzi właśnie o to, by schłodzenie było bardzo szybkie – głównie dzięki temu, że ciepło z powierzchni produktu odbierane jest przez ciecz, która ma znacznie lepszą przewodność cieplną niż powietrze. Często spotykam się z takim myśleniem, że każde zamrażanie to powolny proces, bo niektórym kojarzy się to z domowym zamrażalnikiem czy chłodnią – tam rzeczywiście powietrze odbiera ciepło dość powoli, a powierzchnia produktu marznie przez długi czas. W praktyce przemysłowej dąży się jednak do jak najkrótszego czasu zamrażania, zwłaszcza na powierzchni, bo to decyduje o jakości finalnego produktu. Gdybyśmy zamrażali produkt w powietrzu, proces trwałby znacznie dłużej, co mogłoby prowadzić do powstawania większych kryształów lodu, pogorszenia smaku czy nawet strat wartości odżywczych. Z kolei powolne schładzanie w cieczy nie oddaje istoty zamrażania immersyjnego, bo ta technika jest wybierana właśnie ze względu na jej wydajność i efektywność energetyczną. Uważam, że niektórym łatwo się pomylić, bo nazwa „immersyjne” nie jest powszechnie używana na co dzień, ale warto pamiętać, że przemysł spożywczy korzysta z tej metody właśnie po to, by uzyskać możliwie najlepszą jakość produktu końcowego – i to szybkie, intensywne schłodzenie powierzchni jest tu kluczowe. Standardy branżowe i literatura technologiczna wyraźnie podkreślają przewagę zamrażania immersyjnego nad powolnymi metodami powietrznymi i chłodzenia powierzchniowego, bo umożliwia ono zachowanie tekstury, smaku oraz bezpieczeństwa mikrobiologicznego. Mylenie tych zagadnień wynika najczęściej z nieznajomości praktyk przemysłowych lub zbyt ogólnego podejścia do tematu zamrażania.