Presostat niskiego ciśnienia to bardzo ważny element układu chłodniczego i klimatyzacyjnego. Jego głównym zadaniem jest ochrona sprężarki przed pracą w niekorzystnych warunkach, a dokładniej – przed zbyt niskim ciśnieniem na ssaniu. Jeśli ciśnienie ssania spada poniżej ustalonego progu, presostat natychmiast odcina zasilanie sprężarki, żeby nie dopuścić do sytuacji, gdzie może dojść do jej "suchobiegu" lub zassania zbyt małej ilości czynnika. Z praktyki wiem, że takie zabezpieczenie świetnie się sprawdza, gdy wystąpi nieszczelność lub niedobór czynnika chłodniczego. Wszystko po to, by nie dopuścić do przegrzania sprężarki lub nawet jej zatarcia, co niestety nierzadko kończy się drogimi naprawami. Również normy branżowe, np. PN-EN 378, wyraźnie wskazują konieczność stosowania tego typu zabezpieczeń w automatyce chłodniczej. Moim zdaniem, w każdym nowoczesnym układzie presostat niskiego ciśnienia powinien być traktowany jako standard, a nie opcja. Dla przykładu – w lodówkach przemysłowych, gdy pojawi się rozszczelnienie, presostat nie pozwoli na dalszą pracę pustego układu. To też dobra praktyka serwisowa: jeśli presostat regularnie wyłącza sprężarkę, to sygnał, że warto się przyjrzeć szczelności instalacji lub stanowi czynnika. Tak więc, spadek ciśnienia ssania to właśnie powód, dla którego presostat zabezpiecza układ.
W układach chłodniczych łatwo pomylić funkcje poszczególnych presostatów, bo każdy z nich reaguje na inne parametry. Ciśnienie skraplania i ciśnienie parowania to kluczowe wielkości, ale nie każda ich zmiana wpływa bezpośrednio na pracę presostatu niskiego ciśnienia. Jeśli chodzi o spadek ciśnienia skraplania, to najczęściej jest to objaw zbyt niskiego obciążenia cieplnego lub problemów z wymiennikiem ciepła po stronie skraplacza. Jednak to nie presostat niskiego, a ewentualnie odpowiednie zabezpieczenia przeciwzamrożeniowe lub wysokociśnieniowe mogą zareagować na takie sytuacje. Z kolei wzrost ciśnienia parowania nie jest zagrożeniem dla sprężarki – w praktyce to nawet dowód na wzrost obciążenia lub prawidłową pracę po stronie parownika, więc nie ma powodu, by presostat niskiego ciśnienia wyłączał sprężarkę z tego powodu. Jeśli ktoś myśli o wzroście ciśnienia skraplania, to tutaj zadziała presostat wysokociśnieniowy, który chroni sprężarkę przed przeciążeniem i niebezpiecznym wzrostem ciśnienia na tłoczeniu – to podstawa, bo taki wzrost może być groźny dla całego układu. Z mojego doświadczenia wynika, że bardzo często spotykany błąd to utożsamianie działania presostatów w kontekście skraplania i parowania – niestety, trzeba nauczyć się je rozróżniać. Presostat niskiego ciśnienia pilnuje, by sprężarka nie pracowała "na pusto", gdy na ssaniu ciśnienie zbyt mocno spadnie, natomiast presostat wysokiego ciśnienia odcina sprężarkę przy zbyt wysokim ciśnieniu na tłoczeniu. Takie rozgraniczenie nie tylko wynika z praktyki, ale też z podstaw branżowych – to absolutnie podstawowa wiedza dla każdego serwisanta czy projektanta instalacji HVAC. Dobre zrozumienie tych mechanizmów pozwala uniknąć poważnych usterek i zdecydowanie wydłuża żywotność całego systemu.