Kwalifikacja: ELE.03 - Wykonywanie robót związanych z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła

W branży chłodniczej często spotykam się z myśleniem, że termostatyczny zawór rozprężny miałby utrzymywać stałe ciśnienie parowania lub stałą temperaturę w komorze, a nawet ilość cieczy w parowniku. To nie do końca tak działa. Zawór termostatyczny jest urządzeniem, które reguluje ilość czynnika chłodniczego dopływającego do parownika, ale robi to w odpowiedzi na temperaturę i ciśnienie na jego wylocie, czyli właśnie na tzw. przegrzanie. Zadaniem zaworu nie jest utrzymanie stałego poziomu cieczy w parowniku, bo ten będzie się zmieniał w zależności od obciążenia cieplnego i innych warunków pracy. Również nie dba o utrzymanie stałego ciśnienia parowania – to jest raczej efekt pracy całego układu, głównie działania sprężarki i warunków panujących w parowniku, a nie samego zaworu. Utrzymywanie stałej temperatury w komorze końcowej to już zupełnie inna kwestia, bo za to odpowiada cała instalacja i jej automatyka, a nie pojedynczy element jak zawór rozprężny. Moim zdaniem te odpowiedzi są dość częstym wynikiem nieporozumienia związanego z rolą zaworu – wielu początkujących myli zadanie regulacyjne (czyli kontrolę przegrzania) z efektem końcowym (np. stabilność temperatury w komorze). Zawór jedynie pośrednio wpływa na temperaturę po stronie użytkowej, ale jego głównym zadaniem jest ochrona sprężarki i zapewnienie, że do jej tłoka nie dostanie się ciecz. To właśnie dlatego monitoruje się przegrzanie, a nie inne parametry bezpośrednio. Z mojego doświadczenia wynika, że opanowanie tej zależności bardzo pomaga w prawidłowej eksploatacji i serwisie urządzeń chłodniczych.