Na zdjęciu oznaczony element to korbowód, który jest kluczowym podzespołem każdej sprężarki tłokowej. Moim zdaniem właśnie korbowód to jeden z tych elementów, na które trzeba szczególnie uważać przy serwisowaniu i naprawach maszyn chłodniczych. Jego głównym zadaniem jest przenoszenie siły z tłoka na wał korbowy, co pozwala na zamianę ruchu posuwisto-zwrotnego tłoka na ruch obrotowy wału. Jeśli korbowód ulegnie uszkodzeniu, cała sprężarka praktycznie przestaje pracować. Z mojego doświadczenia wynika, że najczęstsze przyczyny awarii to niewłaściwe smarowanie, zużycie łożysk lub przeciążenia mechaniczne. W branży chłodniczej zwraca się dużą uwagę na regularne kontrole stanu korbowodów według zaleceń producentów – szczególnie przy pracy w trudnych warunkach, np. przy dużych obciążeniach cieplnych. Warto pamiętać, że zgodnie ze standardami F-gaz i normami PN-EN, każda poważna naprawa sprężarki powinna obejmować sprawdzenie stanu korbowodów pod kątem zużycia oraz pęknięć. Wymiana uszkodzonego korbowodu to nie tylko kwestia sprawności sprzętu, ale i bezpieczeństwa eksploatacji. Praktyka pokazuje, że nawet niewielkie luzy na panewkach korbowodowych mogą w krótkim czasie doprowadzić do poważnych awarii całego układu.
W tej sytuacji łatwo pomylić poszczególne elementy sprężarki tłokowej, zwłaszcza jeśli nie miało się jeszcze okazji rozbierać takiego urządzenia na części pierwsze. Często pojawia się pokusa, żeby wskazać tłok lub cylinder – w końcu to najbardziej oczywiste i rozpoznawalne części mechanizmu. Jednak tłok to ten element, który porusza się w cylindrze i zwykle ma mniejszą powierzchnię styku z wałem korbowym, a cylinder natomiast stanowi obudowę, w której tłok wykonuje ruch posuwisto-zwrotny. Są też tacy, którzy dają się zmylić i wybierają wodzik, ale w branży chłodniczej wodzik praktycznie w ogóle nie występuje jako osobny element w sprężarkach tłokowych – jest to raczej część mechanizmu rozrządu w innych maszynach. W rzeczywistości największa ilość uszkodzeń tego typu, jak na zdjęciu, dotyczy właśnie korbowodu, bo to on przenosi wszystkie siły i jest mocno narażony na zużycie powierzchni panewki. Typowy błąd myślowy polega na utożsamianiu dużych, masywnych części z cylindrem lub tłokiem, zamiast zwrócić uwagę na funkcję i miejsce montażu elementu. Z mojego doświadczenia wynika, że osoby uczące się zawodu często nie odróżniają korbowodu od innych części, bo po prostu rzadko widzą go osobno – najczęściej jest schowany wewnątrz obudowy sprężarki. Dobre praktyki serwisowe wymagają, żeby nie tylko znać nazwy elementów, ale umieć wskazać je na zdjęciach i schematach technicznych oraz zrozumieć, jakie konsekwencje niesie uszkodzenie każdego z nich. Prawidłowe rozpoznanie uszkodzonego korbowodu pozwala szybciej podjąć właściwe działania naprawcze i uniknąć poważniejszych awarii całego systemu chłodniczego.