Dokładnie tak – w sprężarkowym układzie chłodniczym całe ciepło, które „zabieramy” z produktów w komorze, rzeczywiście pochłaniane jest przez czynnik chłodniczy przepływający przez parownik. Parownik to taki kluczowy element, gdzie czynnik chłodniczy odbiera energię cieplną od otoczenia, czyli de facto właśnie od produktów. To dlatego, jak otworzysz lodówkę, parownik jest najzimniejszym miejscem – tam właśnie czynnik chłodniczy zmienia stan skupienia z cieczy w gaz, pobierając przy tym ciepło. W praktyce – przykładowo w chłodni spożywczej – parownik jest umieszczony wewnątrz komory, a wentylator wymusza obieg powietrza przez produkty i wokół żeberek parownika. Czynnik chłodniczy, np. R134a albo amoniak (w większych instalacjach przemysłowych), płynie przez parownik, odbiera ciepło, odparowuje i niesie tę energię dalej do sprężarki. Taki sposób działania wynika z klasycznego schematu Rankine’a dla chłodnictwa i jest opisany w każdej porządnej dokumentacji technicznej (np. PN-EN 378). Moim zdaniem dobrze zawsze pamiętać, że sam parownik odpowiada za odbiór ciepła, a nie np. skraplacz czy mieszanka wodno-amoniakalna, bo to zupełnie inne układy. Właśnie to jest sedno chłodnictwa sprężarkowego i jeden z ważniejszych fundamentów, które potem się rozwija pod kątem sterowania czy eksploatacji.
Wydaje się, że często myli się, który element układu chłodniczego odpowiada za faktyczne pochłanianie ciepła od produktów chłodzonych. Niektórzy zakładają, że jeśli skraplacz jest chłodzony przez powietrze lub wodę, to tam zachodzi odbiór ciepła – w rzeczywistości w skraplaczu ciepło jest już oddawane do otoczenia, a nie pochłaniane od chłodzonych produktów. Mieszanina wody i amoniaku to coś charakterystycznego dla absorpcyjnych układów chłodniczych, które w praktyce działają zupełnie inaczej niż sprężarkowe, dlatego to nie ma zastosowania w klasycznej chłodziarce czy chłodni. Często też pojawia się przekonanie, że powietrze chłodzące skraplacz albo woda chłodząca parownik są odpowiedzialne za odbiór ciepła od produktów. Tak naprawdę ich rola ogranicza się tylko do pomocniczego schładzania elementów układu – powietrze odbiera ciepło od gorącego skraplacza, żeby czynnik mógł się tam skroplić, ale to już jest energia wyniesiona z komory przez czynnik. Woda schładzająca parownik to raczej rzadko spotykany przypadek i jest to rozwiązanie stosowane tylko w specyficznych układach, a nie w typowych chłodziarkach czy komorach magazynowych. Główny błąd polega na pomyleniu miejsca, gdzie zachodzi zasadnicza wymiana ciepła z produktami – tym miejscem zawsze jest parownik, ponieważ tam czynnik chłodniczy odparowuje, pobierając energię cieplną z wnętrza komory. To podstawowa zasada, którą warto wykuć na blachę, bo od niej zależy cała logika działania chłodnictwa sprężarkowego. W praktyce, jeśli nie rozumiemy tej kolejności, łatwo potem popełnić błędy przy projektowaniu czy serwisowaniu instalacji.