Kwalifikacja: ELE.03 - Wykonywanie robót związanych z montażem instalacji i urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych oraz pomp ciepła

Warstwa gruntowa, wody powierzchniowe oraz powietrze atmosferyczne stanowią klasyczne dolne źródła ciepła wykorzystywane w energetyce i technice grzewczej, zwłaszcza w systemach pomp ciepła. Są one określane jako źródła naturalne, ponieważ ich energia pochodzi bezpośrednio z otoczenia i nie wymaga wcześniejszej ingerencji człowieka ani żadnych procesów wytwarzania. Grunt ma tę przewagę, że przez cały rok zachowuje względnie stałą temperaturę na odpowiednich głębokościach, co sprawia, że wymienniki gruntowe są bardzo popularne przy ogrzewaniu domów jednorodzinnych. Wody powierzchniowe, jak rzeki czy jeziora, również są wykorzystywane, zwłaszcza tam, gdzie ich temperatura jest umiarkowana i stabilna w skali sezonu. Powietrze atmosferyczne natomiast jest najbardziej dostępne, choć niestety jego temperatura mocno się waha, co może obniżać efektywność urządzeń w niektórych okresach roku. Typowym błędem myślowym przy wyborze dolnego źródła jest utożsamianie wszystkich cieczy lub substancji o temperaturze wyższej niż powietrze z zasobami naturalnymi – co nie jest prawdą. Zbiorniki ścieków to źródła sztuczne, wymagające specjalistycznych zabezpieczeń i nadzoru, bo ich parametry są bardzo zmienne i zależne od działalności człowieka. Użycie ścieków jako dolnego źródła ciepła nie jest standardem branżowym w typowych, domowych instalacjach, a raczej eksperymentalnym lub przemysłowym rozwiązaniem dla dużych obiektów, gdzie dostęp do ścieków jest gwarantowany, a instalacja – odpowiednio zabezpieczona. Branżowe normy i praktyka wyraźnie rozgraniczają źródła naturalne (powietrze, grunt, woda) od tych opartych na działalności człowieka.