Presostat różnicowy to naprawdę ważny element w układach chłodniczych i klimatyzacyjnych, bo chroni sprężarkę przed przeciążeniem wynikającym z nieprawidłowych warunków pracy. Jego główne zadanie to monitorowanie różnicy ciśnień pomiędzy stroną ssawną i tłoczną sprężarki. Jeśli ta różnica przekroczy dopuszczalny zakres (czyli na przykład ciśnienie ssania jest za niskie albo tłoczenia za wysokie), presostat różnicowy wyłącza sprężarkę zanim dojdzie do poważniejszej awarii. W praktyce bardzo często spotykam się z sytuacjami, gdzie zaniedbanie tej ochrony kończy się trwałym uszkodzeniem sprężarki – a przecież to serce całego układu. W branży przyjęło się, że każdy nowoczesny system chłodniczy powinien być wyposażony w taki presostat, zgodnie z dobrymi praktykami i wytycznymi producentów urządzeń. Standardy, na przykład PN-EN 378-2, jasno mówią o konieczności stosowania zabezpieczeń ciśnieniowych. Moim zdaniem, wiedza o funkcjonowaniu presostatów różnicowych zwiększa świadomość zagrożeń związanych z pracą sprężarki, a to przekłada się na bardziej bezpieczną i ekonomiczną eksploatację całej instalacji. Dodatkowo, dobrze ustawiony presostat pozwala szybciej wykryć np. niedobór czynnika chłodniczego czy zablokowanie filtra w instalacji. Słowem, bez tej ochrony bardzo łatwo o kosztowne naprawy i przestoje, więc nie ma co na tym oszczędzać.
Temat presostatu różnicowego często budzi pewne zamieszanie, bo jego nazwa sugeruje tylko „ciśnienie”, bez wskazania, gdzie konkretnie działa. Często myli się go z innymi czujnikami czy zabezpieczeniami w instalacjach chłodniczych. Przepełnienie zbiornika, na przykład, kontroluje się zupełnie innymi urządzeniami – tutaj stosuje się np. pływakowe lub elektroniczne czujniki poziomu cieczy, które w razie potrzeby wyłączają pompę lub zamykają zawór. To zupełnie inny aspekt zabezpieczenia instalacji, nie związany z różnicą ciśnień. Przegrzanie skraplacza to problem ściśle termiczny; żeby go wykryć, używa się termostatów, czujników temperatury lub presostatów wysokiego ciśnienia, ale one nie działają na zasadzie porównywania ciśnienia ssania i tłoczenia. Zalanie parownika natomiast to zjawisko, którego nie wykrywa się presostatem różnicowym – tu raczej stosuje się zabezpieczenia przeciwzalaniowe czy kontrolę poziomu skroplin. W praktyce, typowym błędem jest założenie, że każdy presostat zabezpiecza przed wszystkimi możliwymi awariami – a to nieprawda. Presostat różnicowy jest ściśle powiązany z zabezpieczeniem sprężarki przed zbyt dużym obciążeniem, wynikającym z nieprawidłowych ciśnień pracy. Przeoczenie tej zależności prowadzi do pomyłek i błędnego doboru urządzeń zabezpieczających. Warto pamiętać, że każda część instalacji wymaga osobnego podejścia do ochrony i nie ma jednego uniwersalnego czujnika na wszystko. Takie nieporozumienia wynikają często z niewystarczającej znajomości norm i praktycznych rozwiązań branżowych. Moim zdaniem, najlepiej od samego początku jasno rozróżniać funkcje poszczególnych zabezpieczeń – to jeden z podstawowych elementów fachowego podejścia do budowy i serwisowania instalacji chłodniczych.