Kwalifikacja: TKO.03 - Organizacja robót związanych z budową i utrzymaniem dróg kolejowych

Wybierając materiał podsypkowy do budowy nawierzchni kolejowej, trzeba zwrócić uwagę na kilka kluczowych parametrów technicznych, w tym właściwości mechaniczne, kształt ziaren oraz odporność na czynniki atmosferyczne. Często pojawiają się pomyłki wynikające z mylenia grysu, żwiru czy klińca z tłuczniem, jednak są to materiały o zupełnie innych właściwościach. Grys to kruszywo drobniejsze, zazwyczaj stosowane przy budowie dróg lub jako podsypka pod kostkę brukową, ale jego ziarna są za małe i zbyt regularne, żeby zapewnić odpowiednią stabilność toru kolejowego – nie klinują się wystarczająco. Żwir jest materiałem naturalnym, o zaokrąglonych ziarnach, przez co nie spełnia wymagań dotyczących przenoszenia dynamicznych obciążeń od pociągów – żwir łatwo się przemieszcza, nie zabezpiecza toru przed przesuwaniem i nie tworzy stabilnej struktury. Kliniec natomiast, choć jest materiałem łamanym, ma zwykle zbyt drobną frakcję i jest używany raczej do wypełniania szczelin albo budowy niższych warstw podsypki, a nie jako główny materiał pod tor kolejowy. Moim zdaniem często błędne przekonanie bierze się z tego, że te materiały są do siebie wizualnie podobne, ale różnią się zasadniczo właściwościami. Sama branża kolejowa, zgodnie z wytycznymi PKP i normą PN-EN 13450, preferuje tłuczeń, właśnie ze względu na jego ostrokrawędzistość, odporność na ścieranie i stabilność. Ignorowanie tych różnic i stosowanie innych materiałów może powodować szybsze deformacje toru, zwiększone koszty utrzymania oraz zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu kolejowego. W praktyce, jeśli podsypka jest źle dobrana, to tory potrafią „pływać”, co z czasem prowadzi do poważnych awarii i konieczności kosztownych remontów. Dlatego właśnie prawidłowy wybór materiału podsypkowego jest tak istotny i tłuczeń zdecydowanie wygrywa z pozostałymi propozycjami.