Całkowity koszt netto w kosztorysie to kluczowy wskaźnik pozwalający na realną ocenę wartości inwestycji jeszcze przed doliczeniem podatku VAT. W tym zestawieniu wynosi on dokładnie 38 684,79 zł, co wynika z sumowania wszystkich elementów składowych: robocizny, materiałów, sprzętu, kosztów pośrednich, kosztów zakupu oraz narzutu zysku. To właśnie ta wartość jest podstawą do późniejszego naliczania podatku VAT i stanowi najczęściej punkt odniesienia podczas negocjacji z inwestorem lub przy ocenie opłacalności projektu. Moim zdaniem, umiejętność poprawnego czytania kosztorysu i wyciągania takich wartości to fundament pracy każdego kosztorysanta czy technika budowlanego. Często spotyka się sytuacje, gdzie zamawiający patrzy wyłącznie na wartość brutto, a to właśnie netto najlepiej pokazuje, ile faktycznie kosztuje zrealizowanie danego zakresu robót. Z mojego doświadczenia wynika, że dobrze zrobiony kosztorys netto pozwala uniknąć sporów o rozliczenia i sprzyja przejrzystości finansowej w realizacji inwestycji. Zawsze warto też pamiętać, że według standardów kosztorysowania (np. KNR, normy kosztorysowe) taka kalkulacja powinna być przejrzysta i zgodna z zasadami ustalonymi w danej branży.
Analizując wartości przedstawione w kosztorysie, można zauważyć, że każda kwota odnosi się do innego etapu kalkulacji kosztów. Często spotykanym błędem jest utożsamianie kosztu netto z kwotą pośrednią, np. wartością samej robocizny lub sumy robocizny i materiałów. Takie podejście pomija jednak narzuty – czyli koszty pośrednie, koszty zakupu oraz narzut zysku, które są nieodzowną częścią każdego profesjonalnego kosztorysu według obowiązujących standardów branżowych. Brakuje wtedy realnego obrazu, ile rzeczywiście wynosi koszt inwestycji przed opodatkowaniem. Zdarza się, że ktoś interpretuje też kosztorys na podstawie kwoty całkowitej brutto, czyli z doliczonym VAT-em, co jest typowym błędem przy rozliczeniach między firmami budowlanymi, gdzie VAT jest tylko elementem przejściowym finansowania i nie odzwierciedla rzeczywistego kosztu wykonania robót. Moim zdaniem, często wynika to z pośpiechu, nieznajomości struktury kosztorysu lub braku świadomości, jak ważną rolę odgrywają te narzuty dla dokładnego obliczenia wartości netto. Praktyka pokazuje, że właściwe podejście do analizy kosztorysów pozwala nie tylko uniknąć błędów w wycenie, ale także ułatwia współpracę z inwestorem i poprawia transparentność rozliczeń. Standardy kosztorysowe jasno określają, że koszt netto to suma wszystkich składników narzutów, jeszcze przed doliczeniem podatku VAT, i właśnie ta kwota najczęściej jest kluczowa w procesie ofertowania i rozliczeń.