Stanowisko przedstawione na zdjęciu to klasyczny przykład punktu kontroli paszportowej, który jest nieodłącznym elementem każdego międzynarodowego portu lotniczego. W praktyce, kontrola paszportowa polega na weryfikacji tożsamości podróżnego oraz legalności przekroczenia granicy – funkcjonariusz sprawdza dokument tożsamości, czasami też wizę czy inne uprawnienia do przekroczenia granicy danego kraju. Moim zdaniem w Polsce to jedno z tych stanowisk, które wzbudzają największe emocje, bo właśnie od tego momentu zaczyna się dla wielu podróż „na poważnie”. Kontrola paszportowa jest prowadzona przez specjalnie wyszkolonych funkcjonariuszy Straży Granicznej i odbywa się według procedur określonych przepisami krajowymi oraz unijnymi (np. Kodeks Graniczny Schengen). Dla osób podróżujących poza strefę Schengen jest to obowiązkowy etap podróży, który nie tylko chroni granice, ale także zwiększa bezpieczeństwo lotniska i państwa. Często właśnie przy tym stanowisku wykrywane są próby fałszerstw dokumentów, nielegalnych wyjazdów albo nawet przemytu osób. Warto pamiętać, że różni się to stanowisko od odprawy celnej czy kontroli bezpieczeństwa, bo skupia się stricte na legalności przekroczenia granicy, a nie np. przewożonych przedmiotach czy zagrożeniach dla lotnictwa.
Patrząc na to stanowisko, łatwo je pomylić z innymi częściami procedury lotniskowej, ale każda z wymienionych operacji ma własne, precyzyjnie określone miejsce i funkcję. Odprawa celna dotyczy kontroli przewożonych towarów i ewentualnych opłat celnych – odbywa się zwykle po przylocie, przy wyjściu z lotniska, i tam pracownicy KAS sprawdzają, czy nie wwozisz rzeczy zakazanych lub podlegających cłu. Odprawa biletowo-bagażowa to pierwszy etap, gdzie podróżny rejestruje bagaż i odbiera kartę pokładową. Tu jeszcze żadne służby graniczne się nie pojawiają – to zadanie pracowników linii lotniczych. Natomiast kontrola bezpieczeństwa, czyli tzw. security checkpoint, skupia się na wykrywaniu materiałów niebezpiecznych czy zabronionych w kabinie samolotu – przechodzisz przez bramki, Twój bagaż jest prześwietlany. Mylenie tych funkcji to dość częsty błąd, bo sąsiedztwo tych stanowisk bywa mylące, szczególnie w dużych portach lotniczych. W rzeczywistości jednak każda procedura obsługuje zupełnie inny aspekt podróży – kontrola paszportowa służy weryfikacji prawa do przekroczenia granicy, odprawa celna – przewozu towarów, odprawa biletowo-bagażowa – rejestracji na lot, a kontrola bezpieczeństwa – eliminacji zagrożeń dla lotnictwa cywilnego. Moim zdaniem warto rozumieć te różnice, bo to ułatwia orientację na lotnisku i pomaga uniknąć niepotrzebnego stresu podczas podróży. Z praktyki wiem, że często pasażerowie pytający o miejsce kontroli paszportowej trafiają właśnie do innych stanowisk, bo nie zawsze znają dokładny przebieg procedur.