Watomierz jest urządzeniem pomiarowym, które służy do pomiaru mocy czynnej w obwodach elektrycznych. Moc czynna, mierzona w watach (W), to ta część mocy, która jest rzeczywiście wykorzystywana do wykonania pracy, w przeciwieństwie do mocy biernej, która nie ma wpływu na wykonanie pracy, a jedynie oscyluje w obwodzie. Watomierze działają na zasadzie pomiaru napięcia, prądu oraz kąta fazowego między nimi, co pozwala na dokładne określenie mocy czynnej. W zastosowaniach przemysłowych, gdzie monitorowanie zużycia energii jest kluczowe dla efektywności energetycznej, watomierze stanowią nieocenione narzędzie. Standardowe watomierze mogą być wykorzystywane w różnych instalacjach elektrycznych, zarówno w domowych, jak i przemysłowych, co sprawia, że ich znajomość oraz umiejętność ich zastosowania są niezbędne dla inżynierów i techników. Dobre praktyki w zakresie pomiarów mocy zawsze uwzględniają wykorzystanie watomierzy, które są kalibrowane zgodnie z normami międzynarodowymi, co zapewnia ich dokładność i powtarzalność wyników.
Woltomierze, waromierze i wariometry to urządzenia pomiarowe, które różnią się znacząco od watomierzy w zakresie funkcji i zastosowania. Woltomierz jest używany do pomiaru napięcia elektrycznego, co oznacza, że mierzy różnicę potencjałów w obwodzie, ale nie ocenia bezpośrednio mocy czynnej. W przypadku pomiarów mocy, woltomierz mógłby być użyty w połączeniu z innymi urządzeniami, ale samodzielnie nie dostarcza informacji o mocy czynnej. Waromierz, z drugiej strony, jest przeznaczony do pomiaru mocy biernej, czyli tej, która nie wykonuje żadnej pracy, lecz krąży w obwodzie. Wariometry natomiast służą do pomiaru różnicy mocy w obwodach prądu zmiennego, ale również nie są właściwym narzędziem do pomiaru mocy czynnej. Typowym błędem jest mylenie tych urządzeń z watomierzem, co prowadzi do nieporozumień w interpretacji wyników pomiarowych. Dobrze jest pamiętać, że dla prawidłowych pomiarów mocy czynnej w instalacjach elektrycznych kluczowe jest korzystanie z watomierzy, które uwzględniają zarówno napięcie, jak i prąd oraz ich fazę, co pozwala na dokładne określenie wykorzystania energii elektrycznej w danym czasie.