Termostat to urządzenie, które automatycznie reguluje temperaturę w danym obiekcie, zapewniając odpowiednie warunki do funkcjonowania lub przechowywania określonych materiałów. Działa na zasadzie pomiaru temperatury otoczenia i aktywacji grzania lub chłodzenia w zależności od ustawionych parametrów. Przykładem zastosowania termostatu może być system klimatyzacji w budynkach, gdzie termostat monitoruje temperaturę wewnętrzną i dostosowuje działanie klimatyzacji, aby utrzymać komfortowe warunki. W przemyśle, termostaty są używane w piecach, chłodniach czy inny urządzeniach wymagających precyzyjnej kontroli temperatury. Normy dotyczące instalacji i użycia termostatów w różnych aplikacjach, takie jak ISO 9001, zapewniają, że urządzenia te działają zgodnie z wymaganiami jakościowymi, co jest kluczowe dla zachowania efektywności i bezpieczeństwa procesów technologicznych.
Termometr jest urządzeniem służącym do pomiaru temperatury, ale nie ma zdolności do regulacji temperatury w obiekcie. W praktyce, jego głównym zastosowaniem jest monitorowanie i wskazywanie aktualnej wartości temperatury, co jest istotne w wielu dziedzinach, ale nie umożliwia aktywnej kontroli warunków panujących w danym pomieszczeniu czy systemie. Z kolei termopara, będąca czujnikiem temperatury, działa na zasadzie pomiaru różnicy potencjałów elektrycznych wytwarzanych przez dwa różne metale, a jej funkcją jest tylko rejestrowanie temperatury, a nie jej regulacja. W kontekście utrzymania określonej wartości temperatury, termopara także nie spełnia tej roli. Termowizor, to urządzenie służące do detekcji promieniowania podczerwonego, umożliwiające wizualizację rozkładu temperatury w obiekcie, ale nie ma funkcji regulacyjnej. Tego rodzaju błędne rozumienie polega często na mylnym założeniu, że urządzenia pomiarowe mogą pełnić funkcje kontrolne, co jest nieprawidłowe. W kontekście profesjonalnych standardów zarządzania temperaturą, takich jak normy ISO czy HACCP, kluczowym jest rozróżnienie między pomiarem a regulacją, co jest istotne dla zapewnienia jakości i bezpieczeństwa procesów. Odpowiednia regulacja temperatury w obiektach przemysłowych czy mieszkalnych powinna opierać się na wydajnych termostatach, które są zaprojektowane specjalnie do zarządzania tymi parametrami.