Instrukcja return jest podstawowym narzędziem, które pozwala zakończyć działanie funkcji w dowolnym momencie jej wykonywania i od razu powrócić do miejsca, z którego funkcja została wywołana. To właśnie dzięki return można przekazać wynik działania funkcji lub nawet całkowicie przerwać jej dalsze instrukcje, jeśli np. wykryjemy jakiś błąd. W praktyce, kiedy piszesz funkcje np. w Pythonie, C++ czy Javie, return jest absolutnym standardem i trudno sobie wyobrazić kod bez niego – to taki „wyjście awaryjne” i narzędzie do komunikacji z resztą programu naraz. Fajny przykład: definiujesz funkcję, która ma policzyć pierwiastek z liczby; jeśli podana liczba jest ujemna, od razu robisz return z komunikatem o błędzie, a jak jest OK, return zwraca wynik obliczeń. Warto wiedzieć, że return kończy funkcję natychmiast, nawet jeśli dalej byłyby jakieś linijki kodu – one już się nie wykonają! Z mojego doświadczenia, dobrym zwyczajem jest używanie return również do jasnego zaznaczania miejsca wyjścia z funkcji, co poprawia czytelność kodu. Branżowe standardy, jak ten opisany w PEP8 dla Pythona albo w dokumentacji C++, jasno wskazują na return jako profesjonalny sposób kończenia funkcji i zwracania wartości. Pamiętaj, że w funkcjach bez zwracanej wartości (np. void w C++) możesz użyć return bez podawania argumentu – i to jest w pełni ok. Takie praktyczne wykorzystanie return znacząco ułatwia zarówno tworzenie, jak i późniejsze utrzymanie kodu.
Wiele osób, szczególnie na początku nauki programowania, myli instrukcje sterujące przepływem zadań w kodzie. Często wydaje się, że break albo continue mogą przerwać działanie funkcji, bo rzeczywiście te słowa kluczowe zatrzymują lub zmieniają przebieg pętli. Instrukcja break służy jednak wyłącznie do natychmiastowego zakończenia działania pętli (for, while) lub przejścia poza blok switch w niektórych językach. W funkcji, która nie jest w żadnej pętli, break spowoduje błąd składniowy – program po prostu nie pozwoli jej użyć w tym miejscu. Continue natomiast nie kończy funkcji, ale przerywa aktualną iterację pętli i powoduje przejście do kolejnej – również działa tylko w kontekście pętli. Co do pause, to taki słowo kluczowe nie istnieje w większości języków programowania – czasem ktoś wyobraża sobie, że to coś jak zatrzymanie działania funkcji, ale to raczej myślenie życzeniowe. Problem polega na tym, że zamienne używanie tych instrukcji wynika zwykle z niezrozumienia, gdzie kończy się zakres działania konkretnego słowa kluczowego. W profesjonalnym kodzie dobre praktyki wyraźnie rozdzielają zakończenie funkcji (return) od sterowania pętlami (break, continue), co wynika zarówno z przejrzystości, jak i bezpieczeństwa kodu. Jeśli będziesz próbować zastąpić return innymi instrukcjami, możesz łatwo uzyskać błędy logiczne lub bardzo trudne do zdiagnozowania anomalie w działaniu programu. Moim zdaniem najważniejsze jest tutaj zrozumienie, że tylko return pozwala opuścić funkcję i ew. przekazać wartość do miejsca jej wywołania, a inne instrukcje mają zupełnie inne przeznaczenie. Przemyślane stosowanie tych mechanizmów to podstawa każdego solidnego programisty – nie warto tego lekceważyć, bo potem naprawianie takich drobnych pomyłek potrafi zająć masę czasu.