Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W tym pytaniu kluczowe jest zrozumienie kierunku podawania kontrastu i miejsca jego wprowadzenia. W opisie mowa jest wyraźnie o wprowadzeniu cewnika przez pęcherz moczowy do moczowodu i miedniczki nerkowej, a następnie podaniu kontrastu. To oznacza, że kontrast podajemy „od dołu do góry”, czyli wbrew naturalnemu spływowi moczu. W terminologii radiologicznej takie badanie nazywamy pielografią wstępującą. Częsty błąd polega na automatycznym kojarzeniu wszystkich badań z kontrastem w drogach moczowych z urografią. Urografia to badanie, w którym środek kontrastowy podaje się dożylnie, a nerki wydalają go do układu kielichowo‑miedniczkowego, moczowodów i pęcherza. Nie ma tam cewnikowania moczowodu ani bezpośredniego podania kontrastu do miedniczki. To badanie bardziej „ogląda” cały układ moczowy w sposób fizjologiczny, w czasie wydalania kontrastu. Cystografia natomiast dotyczy wyłącznie pęcherza moczowego. Kontrast podaje się przez cewnik do pęcherza i ocenia się jego kształt, szczelność ścian, ewentualny refluks pęcherzowo‑moczowodowy. Nie wchodzi się wtedy cewnikiem do moczowodu ani do miedniczki, więc opis z pytania do cystografii w ogóle nie pasuje. Pielografia zstępująca to określenie używane dla badań, w których kontrast spływa z góry w dół, najczęściej po podaniu go do układu kielichowo‑miedniczkowego od strony nerki, np. przez przetokę nerkową lub w trakcie urografii, gdy kontrast jest już w miedniczce i „schodzi” do moczowodu. W pytaniu jednak mamy wyraźnie drogę odwrotną – wejście przez pęcherz i podanie kontrastu w kierunku nerki. Moim zdaniem najważniejsze, żeby zapamiętać prostą zasadę: jeśli kontrast idzie pod prąd, z pęcherza w stronę nerki – mówimy o pielografii wstępującej; jeśli spływa z nerki w stronę pęcherza – mamy obraz zstępujący. To pomaga uniknąć mylenia nazw, które na pierwszy rzut oka brzmią bardzo podobnie.