Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W tym pytaniu łatwo się pomylić, bo wszystkie odpowiedzi zawierają nazwy substancji typowo kojarzonych z badaniami radiologicznymi. Klucz leży w zrozumieniu, czym tak naprawdę jest środek kontrastujący negatywny. W radiologii klasycznej i TK kontrast negatywny to substancja o niskiej gęstości i niskiej liczbie atomowej, która praktycznie nie pochłania promieniowania, dzięki czemu na obrazie jest ciemniejsza niż otaczające tkanki. Do tej grupy zaliczamy głównie gazy: powietrze, dwutlenek węgla, tlen, historycznie także podtlenek azotu. Natomiast związki jodu i siarczan baru to typowe środki kontrastujące pozytywne – mają dużą liczbę atomową, silnie pochłaniają promieniowanie X i dlatego na zdjęciach są jasne. Błąd polega często na tym, że ktoś myśli: „skoro coś jest środkiem kontrastowym, to w każdej kombinacji będzie poprawnie”, albo miesza pojęcie kontrastu pozytywnego i negatywnego. W odpowiedziach, gdzie pojawia się siarczan baru lub związki jodu, mamy klasyczny kontrast pozytywny, stosowany np. w badaniach przewodu pokarmowego (siarczan baru) czy w TK po dożylnym podaniu jodu. Łączenie ich z gazami nie zmienia faktu, że pytanie dotyczy wyłącznie środków negatywnych, czyli w danej parze obie substancje muszą być gazowe i radiolucentne. Typowym błędem jest też kojarzenie dwutlenku węgla czy podtlenku azotu jako „coś związanego z narkozą” albo z innymi procedurami, a nie z kontrastowaniem. Tymczasem w radiologii gazy te traktowane są właśnie jako kontrasty negatywne. Jeżeli w odpowiedzi pojawia się siarczan baru lub związki jodu, to od razu powinna zapalić się lampka: to są środki pozytywne, nie pasują do definicji kontrastu negatywnego. Dobra praktyka przy nauce to zawsze zadać sobie pytanie: jak ta substancja będzie wyglądać na obrazie? Jasna – pozytywny kontrast, ciemna – negatywny. To pomaga uniknąć takich pomyłek na egzaminie i w realnej pracy przy opisie badań.