Prawidłowo – żeby uwidocznić prawe otwory międzykręgowe kręgosłupa szyjnego, pacjenta ustawiamy w skosie lewym tylnym (LPO – left posterior oblique). Chodzi o to, że w projekcjach skośnych szyi otwory międzykręgowe są najlepiej widoczne po stronie bliższej detektorowi, a strona dalsza jest bardziej zniekształcona i nakładają się na nią struktury kostne. Dlatego, jeśli chcemy zobaczyć PRAWE otwory, prawa strona pacjenta musi być bliżej detektora, a promień centralny wchodzi z tyłu od strony lewej – i to właśnie jest skos lewy tylny. W praktyce wygląda to tak, że pacjent stoi bokiem do detektora, lekko obrócony (zwykle około 45°), bark prawy bliżej kasety, bark lewy odsunięty, a promień pada od strony lewej tylnej. Z mojego doświadczenia najwięcej problemów jest z zapamiętaniem, że w kręgosłupie szyjnym skośna projekcja otworów działa „odwrotnie” niż np. stawy międzywyrostkowe w odcinku lędźwiowym, dlatego warto powiązać to z prostą regułą: chcę zobaczyć prawe otwory – prawa strona przy detektorze, więc ustawiam LPO; chcę zobaczyć lewe otwory – lewa strona przy detektorze, więc RPO. W standardach radiologicznych i opisach technicznych (np. w typowych podręcznikach do RTG) takie projekcje są wyraźnie rozpisane, bo właściwe pozycjonowanie decyduje o jakości diagnostycznej badania. Dobrą praktyką jest też sprawdzenie, czy barki są maksymalnie opuszczone, żeby łopatki i obojczyki nie zasłaniały górnych segmentów szyjnych, oraz lekkie uniesienie brody, aby ząb kręgu C2 i górne kręgi nie nakładały się na żuchwę. W badaniach urazowych, przy podejrzeniu zmian zwyrodnieniowych lub ucisku korzeni nerwowych, prawidłowe wykonanie tej projekcji naprawdę robi różnicę – albo widać zwężenie otworu, albo nie.
W tym zadaniu cała trudność polega na zrozumieniu logiki projekcji skośnych kręgosłupa szyjnego, a nie tylko na zapamiętaniu skrótu. Typowy błąd polega na myleniu, po której stronie widoczne są otwory międzykręgowe w zależności od tego, czy wybieramy skos przedni czy tylny i z której strony pada promień. W odpowiedziach z określeniem „prawy tylny” oraz „prawy przedni” często kryje się intuicyjne myślenie: skoro badamy prawe otwory, to wybiorę projekcję „prawą”. Niestety w kręgosłupie szyjnym tak to nie działa. W projekcjach skośnych szyi otwory międzykręgowe najlepiej uwidaczniają się po stronie przydetektorowej, czyli tej bliżej kasety. Jeśli pacjent stoi w prawym tylnym skosie (RPO), to bliżej detektora znajduje się lewa strona szyi, a promień wchodzi od strony prawej tylnej. Efekt jest taki, że lepiej uwidocznimy LEWE otwory międzykręgowe, a nie prawe. Analogicznie, przy prawym przednim skosie (RAO) promień wchodzi od przodu po prawej stronie, ale nadal strona bliższa detektorowi będzie lewa, więc diagnostycznie wyraźniejsze będą lewe otwory. To jest bardzo typowe złudzenie: skupiamy się na tym, skąd pada promień, a nie na tym, która strona jest przy detektorze. Odpowiedź z „lewym przednim” też jest myląca, bo ktoś może założyć, że skoro lewa, to będzie widoczna prawa strona, ale przy projekcjach przednich (LAO/RAO) otwory oglądamy z innej geometrii wiązki, i standardowo do oceny szyjnych otworów międzykręgowych preferuje się projekcje tylne skośne, właśnie LPO i RPO. W praktyce klinicznej przyjęło się, że: LPO – oglądamy prawe otwory, RPO – oglądamy lewe otwory. Jeżeli wybierzemy niewłaściwy skos, obraz będzie mało przydatny diagnostycznie, a pacjent niepotrzebnie dostanie kolejną dawkę promieniowania przy powtórce badania. Dobra praktyka to zawsze myśleć: którą stronę chcę przyłożyć do detektora, a dopiero potem dobierać projekcję i kierunek wiązki, zamiast kierować się tylko intuicyjną nazwą skosu.