Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W tym zadaniu łatwo się pomylić, bo wszystkie elementy tabeli wyglądają na „jakieś tam sensowne”, ale w radiologii diagnostycznej liczą się konkretne standardy. W badaniu przeglądowym układu moczowego chodzi o to, żeby możliwie najpewniej i najczytelniej zobrazować nerki, moczowody i pęcherz moczowy na jednym zdjęciu. Dlatego wybór projekcji, pozycji i ułożenia kasety nie jest przypadkowy. Projekcja PA, czyli tylno‑przednia, w tym badaniu praktycznie nie jest stosowana. Wymagałaby ustawienia pacjenta twarzą do kasety, co jest niewygodne, trudne do stabilnego utrzymania i nie daje żadnych istotnych korzyści obrazowych dla jamy brzusznej. W praktyce klinicznej przy przeglądowym RTG brzucha i układu moczowego dominuje projekcja AP, bo pacjent leży na plecach, a promienie biegną z przodu na tył – to proste, powtarzalne i dobrze opisane w podręcznikach. Druga kwestia to pozycja stojąca. Owszem, czasem wykonuje się zdjęcia stojące jamy brzusznej, na przykład przy podejrzeniu wolnego powietrza pod kopułami przepony czy przy ocenie poziomów płyn–powietrze w niedrożności. Ale to jest inny cel badania niż standardowy przegląd układu moczowego. Dla typowego KUB‑a za pozycję podstawową uważa się pozycję leżącą na plecach, bo zapewnia ona równomierne ułożenie narządów i mniejszy ruch pacjenta, co przekłada się na ostrzejszy obraz. Trzeci błąd, który często się pojawia, to wybór ułożenia kasety poprzecznie przy formacie 30×40 cm. Intuicyjnie ktoś może pomyśleć, że „będzie szerzej”, ale przy układzie moczowym ważniejsza jest długość w osi czaszkowo‑ogonowej. Nerki leżą wyżej, pęcherz niżej, więc żeby objąć cały układ w jednej ekspozycji, kasetę trzeba ustawić podłużnie. Poprzeczne ustawienie może skutkować „ucięciem” górnych biegunów nerek lub dolnej części pęcherza. Widać więc, że kombinacje z projekcją PA, pozycją stojącą albo kasetą poprzeczną wynikają najczęściej z mieszania zasad innych badań jamy brzusznej albo z intuicyjnego, a nie standardowego podejścia. W radiografii dobrze jest trzymać się opisanych technik – one nie są przypadkowe, tylko wynikają z lat doświadczeń i optymalizacji jakości obrazu przy jak najmniejszej dawce promieniowania.