Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W tym pytaniu bardzo łatwo dać się złapać na skojarzenie, że każdy nowoczesny detektor cyfrowy „konwertuje promieniowanie X na sygnał elektryczny”, więc każda z opcji brzmi trochę sensownie. Klucz leży jednak w słowie „bezpośrednio”. W systemach bezpośrednich fotony promieniowania X wnikają w warstwę półprzewodnika i tam od razu generują ładunek elektryczny. W systemach pośrednich jest etap światła pośredniego – promieniowanie X najpierw zamieniane jest na fotony widzialne w luminoforze, a dopiero to światło przetwarzane jest na sygnał elektryczny w fotodiodach. Płyta luminoforowa, znana z radiografii pośredniej (CR), jest typowym przykładem detekcji pośredniej. Promieniowanie X wzbudza centra pułapkowe w fosforze, a obraz jest „zapisany” w postaci energii uwięzionej. Dopiero później laser w czytniku CR wzbudza płytę, ta emituje światło, które fotopowielacz zamienia na sygnał elektryczny. Mamy więc kilka kroków, żadnego bezpośredniego przejścia X → ładunek. Detektor z jodkiem cezu (CsI) również nie jest układem bezpośrednim. CsI działa jak scyntylator: promieniowanie X jest pochłaniane i emitowane jest światło widzialne, które dopiero w kolejnym etapie pada na matrycę fotodiod (najczęściej z amorficznego krzemu) i tam dopiero powstaje sygnał elektryczny. Tego typu panele są bardzo popularne w radiografii przyłóżkowej i w aparatach stacjonarnych, ale to nadal jest detekcja pośrednia. Błona halogenosrebrowa w klasycznej radiografii analogowej też nie spełnia warunku bezpośredniej konwersji na sygnał elektryczny. Tam promieniowanie X (lub światło z ekranu wzmacniającego) powoduje zmiany fotochemiczne w kryształkach halogenków srebra. Obraz staje się widoczny dopiero po procesie chemicznym wywoływania i utrwalania, a nie jest w ogóle sygnałem elektrycznym. To już w ogóle zupełnie inny świat technologiczny. Typowy błąd myślowy polega na tym, że skoro na końcu zawsze mamy cyfrowy obraz, to wydaje się, że każdy element „jakimś cudem” działa elektrycznie. W rzeczywistości tylko detektor z amorficznym selenem w tym zestawie robi bezpośrednią konwersję promieniowania X na ładunek elektryczny, bez etapu światła ani procesów chemicznych. Dlatego właśnie ta odpowiedź jest jedyna zgodna z fizyką działania nowoczesnych detektorów bezpośrednich.