Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii
Zawód: Technik elektroradiolog
Kategorie: Radioterapia
Hiperfrakcjonowanie dawki w radioterapii oznacza napromienienie pacjenta
Odpowiedzi
Informacja zwrotna
Prawidłowa odpowiedź odnosi się do klasycznej definicji hiperfrakcjonowania w radioterapii: dawka całkowita jest podawana w większej liczbie mniejszych frakcji, zazwyczaj 2–3 razy dziennie. Kluczowe są tu dwie rzeczy: mniejsza dawka na jedną frakcję oraz zwiększona częstość napromieniania w ciągu doby. W odróżnieniu od standardowej frakcjonacji (zwykle 1 frakcja dziennie, 5 razy w tygodniu), w hiperfrakcjonowaniu stosuje się np. 2 frakcje dziennie po 1,1–1,2 Gy zamiast jednej frakcji 1,8–2,0 Gy. Dzięki temu można zwiększyć dawkę całkowitą skierowaną do guza, a jednocześnie lepiej chronić tkanki zdrowe, które mają większą zdolność naprawy uszkodzeń między kolejnymi małymi frakcjami. W praktyce klinicznej stosuje się rozdzielenie frakcji o co najmniej 6 godzin, żeby komórki zdrowe zdążyły częściowo zregenerować uszkodzenia subletalne. Jest to zgodne z radiobiologicznymi zasadami tzw. 4R radiobiologii (reperacja, repopulacja, redystrybucja, reoksygenacja). Moim zdaniem warto zapamiętać, że hiperfrakcjonowanie to strategia „więcej razy, mniejsze dawki”, stosowana szczególnie tam, gdzie zależy nam na eskalacji dawki w guzie przy ograniczeniu późnych powikłań w tkankach zdrowych, np. w niektórych nowotworach głowy i szyi. W wytycznych wielu ośrodków onkologicznych podkreśla się, że taki schemat wymaga dobrej organizacji pracy zakładu radioterapii: precyzyjnego planowania, stałego pozycjonowania pacjenta, kontroli jakości dawki oraz ścisłego przestrzegania odstępów czasowych między frakcjami. W praktyce technik musi pamiętać, że jeśli w zleceniu pojawia się schemat hiperfrakcjonowany, pacjent przychodzi dwa lub trzy razy dziennie na napromienianie, a nie tylko raz, jak w klasycznym schemacie.