Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W teleradioterapii bardzo łatwo pomylić różne schematy frakcjonowania, bo w praktyce klinicznej używa się zarówno klasycznego, jak i przyspieszonego czy hipofrakcjonowania. Konwencjonalny schemat to jednak jedna frakcja dziennie, pięć dni w tygodniu, z przerwą w weekend. Propozycja dwóch frakcji dziennie przez pięć dni w tygodniu opisuje tzw. hiperfrakcjonowanie lub przyspieszone schematy leczenia. Takie podejście rzeczywiście jest stosowane, ale tylko w wybranych sytuacjach klinicznych, np. w niektórych nowotworach głowy i szyi, i wymaga bardzo ostrożnego planowania. Zwiększenie liczby frakcji na dobę podnosi ryzyko ostrych odczynów popromiennych, dlatego nie jest uznawane za standardowe, „konwencjonalne” frakcjonowanie, tylko za modyfikację wymagającą specjalnych wskazań i doświadczenia zespołu. Z kolei schematy, w których leczenie trwa siedem dni w tygodniu, bez przerw weekendowych, kłócą się z klasycznymi zasadami radiobiologii i praktyką organizacyjną zakładów radioterapii. Teoretycznie można by w ten sposób skrócić całkowity czas leczenia, ale kosztem znacznie gorszej tolerancji przez zdrowe tkanki. Brak przerwy na regenerację tkanek prawidłowych zwiększa ryzyko ciężkich powikłań późnych, np. martwicy, zwłóknień czy uszkodzeń narządów krytycznych. Dodatkowo trzeba brać pod uwagę, że sprzęt musi być serwisowany, a personel medyczny też ma swoje ograniczenia – to nie jest terapia, którą można bez końca prowadzić „non stop”. Częsty błąd myślowy polega na założeniu, że im więcej frakcji i im częściej podajemy dawkę, tym lepszy efekt onkologiczny. W radioterapii to nie działa tak prosto, bo liczy się równowaga między skutecznością a toksycznością. Zbyt agresywne, codzienne lub dwukrotne dzienne frakcjonowanie bez wyraźnych wskazań może bardziej zaszkodzić niż pomóc. Dlatego, kiedy w pytaniu pojawia się sformułowanie „konwencjonalnie”, trzeba od razu kojarzyć je ze standardem: jedna frakcja dziennie, pięć razy w tygodniu, z zaplanowaną przerwą weekendową.