Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

Na tym rentgenogramie większość problemów interpretacyjnych bierze się z mylenia pojęć: złamanie a zwichnięcie oraz zbyt „automatycznego” patrzenia na obojczyk i łopatkę. W złamaniu nasady dalszej kości ramiennej, czyli okolicy przynasady bliższej przy łokciu, oczekiwalibyśmy patologii widocznej w okolicy stawu łokciowego, a nie w barku. Tutaj obraz obejmuje obręcz barkową – łopatkę, obojczyk i bliższy odcinek kości ramiennej. Sama nazwa odpowiedzi sugeruje więc inną lokalizację anatomiczną niż ta, którą realnie widzimy na projekcji. To jest częsty błąd: ktoś widzi przemieszczenie i automatycznie kojarzy to ze „złamaniem nasady”, nie sprawdzając, czy chodzi o bliższą czy dalszą część kości. Druga myląca odpowiedź to złamanie obojczyka. W złamaniu obojczyka spodziewamy się wyraźnej szczeliny złamania, załamania ciągłości zarysu kości, często z przemieszczeniem odłamów i zmianą osi obojczyka. Na tym zdjęciu obojczyk ma dość gładki, ciągły zarys, bez ostrego kąta, bez typowego „stopnia” kostnego. Można dać się nabrać, bo okolica barku jest nieco zniekształcona przez przemieszczenie głowy kości ramiennej, ale to właśnie jest istota zwichnięcia – zmiana relacji w stawie, a nie przerwanie ciągłości kości. Stłuczenie łopatki z kolei jest rozpoznaniem klinicznym, a nie radiologicznym. W klasycznym RTG stłuczenie tkanek miękkich czy samej kości bez złamania zazwyczaj nie daje jednoznacznego obrazu. Łopatka na tym badaniu ma zachowany zarys, bez szczelin złamania. Przy samym stłuczeniu nie widzielibyśmy tak wyraźnego przemieszczenia głowy kości ramiennej poza panewkę. Typowym błędem jest tu szukanie jakiejkolwiek „dziury” czy cienia i dorabianie do tego teorii o stłuczeniu, zamiast najpierw ocenić ustawienie elementów stawu. Z mojego doświadczenia największa pułapka polega na tym, że oko skupia się na jednym fragmencie, np. obojczyku, i ignoruje globalną geometrię stawu. Dobra praktyka w diagnostyce obrazowej mówi: najpierw orientacja – gdzie jest głowa kości, gdzie panewka, czy oś kości jest zachowana – dopiero potem szukanie szczelin złamania. Wtedy łatwiej uniknąć pochopnego rozpoznawania złamań czy „stłuczeń” tam, gdzie w rzeczywistości mamy klasyczne zwichnięcie barku.