Prawidłowo wskazana tętnica krezkowa górna jest głównym naczyniem zaopatrującym środkowy odcinek przewodu pokarmowego, czyli mniej więcej od części zstępującej dwunastnicy do 2/3 poprzecznicy. Na obrazie MR-angiografii, takim jak w pytaniu, wychodzi ona z przedniej ściany aorty brzusznej, tuż poniżej pnia trzewnego, a wyraźnie powyżej odejścia tętnic nerkowych. Na tym konkretnym obrazie widać obie tętnice nerkowe odchodzące bocznie, mniej więcej na poziomie wnęk nerek, natomiast strzałka pokazuje naczynie biegnące lekko w dół i do przodu z przedniej powierzchni aorty – to typowy obraz tętnicy krezkowej górnej na MR. Z mojego doświadczenia w opisach badań studenci najczęściej mylą ją właśnie z tętnicą nerkową lub śledzionową, bo patrzą bardziej na „okołośrodkowe” położenie niż na kierunek i poziom odejścia. W praktyce klinicznej rozpoznanie tętnicy krezkowej górnej na obrazach MR czy CT jest bardzo ważne np. przy podejrzeniu niedokrwienia jelit, w planowaniu zabiegów wewnątrznaczyniowych (stenty, angioplastyka) czy przed operacjami resekcyjnymi jelita cienkiego. Standardem dobrej praktyki w diagnostyce obrazowej jamy brzusznej jest zawsze ocena osi aorty i kolejno odchodzących z niej pni: pień trzewny, tętnica krezkowa górna, tętnice nerkowe, a niżej tętnica krezkowa dolna. W MR-angiografii, przy prawidłowym pozycjonowaniu pacjenta i odpowiednio dobranym oknie, tętnica krezkowa górna tworzy charakterystyczny łuk skierowany w dół, którego nie da się pomylić z bocznie odchodzącą tętnicą nerkową czy dużo wyżej położoną gałęzią śledzionową pnia trzewnego. Warto sobie to utrwalać, porównując różne projekcje i badania CT/MR, bo potem w praktyce radiologicznej naprawdę przyspiesza to opis i zmniejsza ryzyko pomyłek.
Na tym typie obrazu – jest to w praktyce MR-angiografia aorty brzusznej i jej głównych odgałęzień – kluczowe jest zrozumienie topografii naczyń względem aorty i nerek. Typowy błąd polega na patrzeniu tylko na to, że naczynie „jest w okolicy nerki” albo „idzie gdzieś w bok”, bez świadomego odniesienia do poziomu odejścia od aorty i kierunku przebiegu. Tętnica śledzionowa w ogóle nie odchodzi bezpośrednio z aorty, tylko jest jedną z gałęzi pnia trzewnego. Pień trzewny wychodzi z aorty wysoko, nad tętnicami nerkowymi, a następnie dzieli się na tętnicę żołądkową lewą, wątrobową wspólną i właśnie śledzionową. Ta ostatnia biegnie mocno kręto, w górnej części jamy brzusznej, nad lewą nerką i w kierunku wnęki śledziony. Na pokazanym obrazie naczynie wskazane strzałką wychodzi z aorty niżej, w osi około pępka, a jego przebieg jest stosunkowo prosty – to absolutnie nie pasuje do typowego obrazu tętnicy śledzionowej. Z kolei tętnice nerkowe wychodzą z bocznych ścian aorty, na poziomie wnęk nerek, biegnąc niemal horyzontalnie w kierunku miąższu nerek. Na zdjęciu obie te tętnice są widoczne i wyraźnie oddzielone od zaznaczonego naczynia, które odchodzi z przedniej ściany aorty, a nie z bocznej. Stąd nazwanie go lewą tętnicą nerkową wynika zwykle z patrzenia tylko na stronę ciała, bez analizy dokładnego poziomu i wektora odejścia. Tętnica krezkowa dolna natomiast odchodzi od aorty znacznie niżej, poniżej tętnic nerkowych, zwykle kilka centymetrów powyżej rozdwojenia aorty. Zaopatruje końcowy odcinek okrężnicy i odbytnicę, a na rekonstrukcjach naczyniowych widzimy ją jako stosunkowo cienkie naczynie wychodzące z przednio-lewej powierzchni aorty, dużo bardziej kaudalnie niż struktura zaznaczona na obrazie. Pomylenie jej z tętnicą krezkową górną to typowy błąd „na wysokość” – ktoś widzi naczynie z przodu aorty i od razu myśli: krezkowa, ale nie sprawdza odległości od pnia trzewnego i od tętnic nerkowych. Dobra praktyka w diagnostyce obrazowej wymaga zawsze analizowania kolejności odgałęzień aorty: najpierw pień trzewny, niżej tętnica krezkowa górna, potem tętnice nerkowe i dopiero jeszcze niżej tętnica krezkowa dolna. Świadome trzymanie się tej sekwencji bardzo ogranicza takie pomyłki i ułatwia poprawną identyfikację naczyń na MR, TK i klasycznej angiografii.