Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

W leczeniu i diagnostyce raka tarczycy kluczowe jest wykorzystanie fizjologii tego narządu, czyli naturalnej zdolności do wychwytu jodu. Z tego powodu stosuje się radioaktywny jod, konkretnie 131I, a nie inne przypadkowe radioizotopy. Błędne odpowiedzi zwykle wynikają z kojarzenia nazw izotopów „na pamięć” bez zastanowienia się, jaki narząd ma do nich naturalne powinowactwo i jakie promieniowanie emitują. 133Xe to ksenon-133, gaz szlachetny używany głównie w badaniach perfuzji płuc, np. w scyntygrafii wentylacyjnej. Ten izotop jest wdychany, rozpuszcza się w krwi w płucach i pozwala ocenić przepływ powietrza oraz krwi w miąższu płucnym. Nie ma żadnego sensownego mechanizmu, żeby ksenon gromadził się selektywnie w tarczycy, więc z punktu widzenia raka tarczycy jest kompletnie nieprzydatny. Z mojego doświadczenia uczniowie mylą go, bo „kojarzy się z medycyną nuklearną”, ale to zdecydowanie inny zakres badań. 186Re, czyli ren-186, jest stosowany raczej w terapii izotopowej zmian kostnych lub w leczeniu bólów kostnych w przebiegu przerzutów nowotworowych, czasem w radioizotopowym leczeniu zmian stawowych. Ma inne właściwości fizyczne i biologiczne, a jego dystrybucja nie jest związana z metabolizmem jodu. W kontekście tarczycy jego użycie byłoby po prostu nielogiczne i sprzeczne z dobrą praktyką. 223Ra (rad-223) jest z kolei stosowany w leczeniu przerzutów osteoblastycznych do kości, np. w raku prostaty. To emiter alfa, który lokalizuje się w miejscach intensywnej przebudowy kostnej. Jego siła jest właśnie w silnym, krótkodystansowym promieniowaniu alfa w kościach, a nie w gruczole tarczowym. Typowym błędem jest myślenie: „to też radioizotop onkologiczny, więc pewnie dobry do raka tarczycy”. Niestety tak to nie działa. W medycynie nuklearnej za każdym razem trzeba łączyć: powinowactwo narządowe, typ promieniowania i wskazania kliniczne. Tylko 131I spełnia wszystkie te warunki w przypadku raka tarczycy, co jest potwierdzone wieloma wytycznymi i wieloletnią praktyką kliniczną.