Prawidłowa odpowiedź to załamek T, bo właśnie on odzwierciedla repolaryzację komór w standardowym 12‑odprowadzeniowym EKG. Mówiąc prościej: depolaryzacja komór to zespół QRS, a powrót ich błony komórkowej do stanu wyjściowego (czyli repolaryzacja) zapisuje się jako załamek T. W praktyce klinicznej obserwacja kształtu, wysokości i kierunku załamka T jest kluczowa np. w rozpoznawaniu niedokrwienia mięśnia sercowego, zawału, zaburzeń elektrolitowych (zwłaszcza potasu i wapnia) czy działań niepożądanych niektórych leków, np. antyarytmicznych. W dobrych standardach opisu EKG zawsze ocenia się załamki P, zespół QRS, odcinek ST i załamek T – nie można go pomijać, bo często to właśnie subtelna zmiana T jest pierwszym sygnałem, że coś jest nie tak. Moim zdaniem, jeżeli ktoś chce dobrze ogarniać EKG w praktyce, powinien wyrobić sobie nawyk porównywania załamka T w poszczególnych odprowadzeniach, zwracając uwagę czy jest symetryczny, czy spłaszczony, czy odwrócony. W ratownictwie medycznym czy na oddziale intensywnej terapii szybkie wychwycenie wysokich, ostro zakończonych załamków T może sugerować hiperkaliemię, co jest potencjalnie stanem zagrożenia życia. Z kolei głębokie, ujemne załamki T w odprowadzeniach przedsercowych mogą wskazywać na świeże niedokrwienie lub tzw. zespół Wellensa. W technice diagnostyki elektromedycznej ważne jest też, żeby pamiętać, że artefakty, złe przyleganie elektrod czy napięcie mięśni pacjenta mogą zniekształcać załamek T, dlatego zawsze warto oceniać EKG w kontekście klinicznym i jakości zapisu, zgodnie z obowiązującymi standardami opisów EKG.
W zapisie EKG łatwo się pomylić, bo każdy załamek coś oznacza, a nazwy są dość abstrakcyjne. Kluczowe jest jednak zrozumienie, które struktury serca odpowiadają za konkretne elementy krzywej. Repolaryzacja komór to proces przywracania spoczynkowego potencjału błonowego w kardiomiocytach komorowych. Ten etap nie jest widoczny jako załamek R, P czy Q, tylko jako załamek T. Załamek P odzwierciedla depolaryzację przedsionków, czyli pobudzenie elektryczne rozchodzące się przez mięsień przedsionków. Wiele osób myli go z repolaryzacją, bo intuicyjnie zakłada, że mniejszy załamek to „powrót do normy”, ale to błędne podejście. Repolaryzacja przedsionków rzeczywiście istnieje, natomiast jest maskowana przez dużo silniejszy zespół QRS i w typowym EKG się jej osobno nie widzi. Zespół QRS (czyli załamki Q, R i S razem) odpowiada za depolaryzację komór, nie za ich repolaryzację. To jest moment, kiedy komory się aktywują i przygotowują do skurczu mechanicznego. Załamek R to po prostu najwyższa dodatnia część zespołu QRS, a załamki Q i S są jego ujemnymi składowymi. Próba przypisania któregokolwiek z nich do repolaryzacji jest niezgodna z fizjologią i standardową interpretacją EKG. Typowym błędem myślowym jest patrzenie na EKG jak na „górki i dołki” bez skojarzenia ich z procesami bioelektrycznymi w mięśniu sercowym. Innym częstym uproszczeniem jest przekonanie, że pierwszy widoczny duży załamek dodatni (R) musi oznaczać „najważniejszy” proces, czyli powrót do spoczynku, ale w rzeczywistości jest dokładnie odwrotnie – to jest faza aktywacji. Dobra praktyka w diagnostyce elektromedycznej polega na tym, żeby każdy element krzywej EKG kojarzyć z konkretnym zjawiskiem: P – depolaryzacja przedsionków, QRS – depolaryzacja komór, T – repolaryzacja komór. Dopiero tak uporządkowana wiedza pozwala prawidłowo analizować zmiany patologiczne, np. w ostrym zawale, zaburzeniach elektrolitowych czy przy stosowaniu leków wydłużających repolaryzację.