Kwalifikacja: MED.08 - Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

Na tym obrazie TK strzałka wskazuje wyrostek kolczysty, a nie inny rodzaj wyrostka, i to rozróżnienie ma spore znaczenie w praktyce. W diagnostyce obrazowej kręgosłupa jednym z typowych błędów jest mylenie poszczególnych wyrostków między sobą, zwłaszcza gdy oglądamy rekonstrukcje 3D albo niestandardowe przekroje. Wyrostek kolczysty leży w linii pośrodkowej, wychodzi ku tyłowi z miejsca połączenia blaszek łuku kręgu i tworzy charakterystyczny „grzebień” wzdłuż całego kręgosłupa. To właśnie te struktury wyczuwamy pod skórą na plecach. Wyrostek żebrowy w klasycznym ujęciu dotyczy głównie kręgów lędźwiowych, gdzie stanowi szczątkowe żebro zrastające się z wyrostkiem poprzecznym. Na standardowych obrazach TK nie będzie on położony w linii pośrodkowej, tylko bardziej bocznie, a jego kształt jest inny – bardziej jak krótki odcinek żebra, nie jak pojedynczy tylny kolec. W kręgosłupie piersiowym właściwe żebra odchodzą od trzonów i łuków kręgów, ale ich przyczep nie wygląda jak izolowany wyrostek kolczysty. Wyrostki stawowe (górne i dolne) tworzą stawy międzykręgowe, leżą po obu stronach łuku kręgu, pomiędzy wyrostkami poprzecznymi a kolczystym. Na rekonstrukcjach 3D są to małe, lekko wypukłe powierzchnie stawowe, parzyste, nigdy pojedyncze w osi pośrodkowej. Typowym błędem jest uznanie, że skoro coś „wystaje”, to na pewno jest to wyrostek stawowy, ale w dobrych praktykach interpretacji zawsze patrzymy na jego położenie względem osi kręgosłupa i sąsiednich struktur. Wyrostek poprzeczny z kolei odchodzi bocznie od łuku kręgu, mniej więcej na wysokości nasady łuku. Na obrazach 3D tworzy „skrzydełka” po lewej i prawej stronie kręgosłupa. Gdyby strzałka wskazywała wyrostek poprzeczny, byłby on wyraźnie przesunięty na bok, a nie w centrum. Moim zdaniem najczęstsza pułapka polega na patrzeniu tylko na kształt, bez uwzględnienia położenia w przestrzeni. Dobre praktyki w radiologii mówią jasno: identyfikując wyrostki, zawsze analizujemy ich relację do trzonu, łuku i osi pośrodkowej. Wtedy łatwo odróżnić pośrodkowy wyrostek kolczysty od bocznych poprzecznych i bardziej skośnie ustawionych stawowych.